Tο δεύτερο και τρίτο βήμα
Tο δεύτερο βήμα είναι το νιγιάμ, η σταθερή τήρηση: ζωή που έχει πειθαρχία, ζωή που έχει κανονικότητα μέσα της, ζωή που την ζεις με πολύ πειθαρχημένο τρόπο, όχι πυρετωδώς. Κανονικότητα.. αλλά και τούτο επίσης θα σου φαίνεται πως μοιάζει με σκλαβιά.
Όλες οι όμορφες λέξεις τής εποχής τού Παταντζάλι έχουν γίνει άσχημες τώρα. Σου λέω όμως, αν δεν έχεις κανονικότητα στη ζωή σου, πειθαρχία, θα είσαι σκλάβος των ενστίκτων σου. Μπορεί να νομίζεις ότι αυτό είναι ελευθερία, αλλά θα είσαι σκλάβος όλων των περιπλανώμενων σκέψεων. Δεν είναι ελευθερία αυτό. Ίσως να μην έχεις κάποιον ορατό αφέντη, αλλά θα έχεις πολλούς αόρατους αφέντες μέσα σου΄ και θα κυριαρχούν συνεχώς επάνω σου.
Μόνο ο άνθρωπος που έχει κανονικότητα μέσα του μπορεί να γίνει αφέντης κάποτε.
Και τούτο πάλι βρίσκεται ακόμη μακριά, γιατί ο πραγματικός αφέντης συμβαίνει μόνον όταν έχεις επιτύχει το όγδοο βήμα΄ αυτός είναι ο στόχος. Τότε ο άνθρωπος γίνεται τζίνα, κατακτητής. Τότε ο άνθρωπος γίνεται βούδας, κάποιος που έχει αφυπνιστεί. Τότε ο άνθρωπος γίνεται χριστός, σωτήρας, γιατί αν έχεις σωθεί, γίνεσαι ξαφνικά σωτήρας για τους άλλους. Όχι πως προσπαθείς να τους σώσεις: η παρουσία σου απλώς αποτελεί σωτήρια επιρροή. Το δεύτερο είναι το νιγιάμ, η σταθερή τήρηση.
Το τρίτο είναι η στάση. Και κάθε ένα βήμα προέρχεται από το πρώτο, από το προηγούμενο: όταν έχεις κανονικότητα στη ζωή, μόνο τότε μπορείς να επιτύχεις την στάση, το ασάν.
Δοκίμασε καμιά φορά το ασάν΄ δοκίμασε απλώς να καθίσεις σιωπηλός. Δεν μπορείς να καθίσεις΄ το σώμα προσπαθεί να εξεγερθεί εναντίον σου. Ξαφνικά αρχίζεις να νιώθεις πόνο εδώ κι εκεί. Τα πόδια σου μουδιάζουν. Ξαφνικά αισθάνεσαι, σε πολλά σημεία του σώματος, ένα είδος ανησυχίας. Δεν την είχες νιώσει ποτέ. Γιατί συμβαίνει να προβάλλουν τόσα προβλήματα μόνο όταν κάθεσαι σιωπηλός; Αισθάνεσαι να ανεβαίνουν μυρμήγκια. Κοίτα και θα δεις ότι δεν υπάρχουν μυρμήγκια΄ το σώμα σε κοροϊδεύει. Το σώμα δεν είναι έτοιμο να πειθαρχήσει. Το σώμα είναι κακομαθημένο. Το σώμα δεν θέλει να σε ακούσει΄ έχει γίνει αφέντης τού εαυτού του κι εσύ το ακολουθούσες πάντα. Τώρα, ακόμη και να κάτσεις σιωπηλά λίγα λεπτά έχει γίνει σχεδόν αδύνατο το πράγμα.
Οι άνθρωποι περνούν από μεγάλη κόλαση αν τους πεις να καθίσουν σιωπηλά. Αν το πω αυτό σε κάποιον, λέει, ΄΄΄Να καθίσω απλώς σιωπηλά, χωρίς να κάνω τίποτα;΄΄ Σαν να είναι ένα είδος εμμονής η δράση. Λέει, ΄΄Δώσε μου τουλάχιστον ένα μάντρα, να μπορώ να το ψέλνω συνεχώς από μέσα μου.΄΄ Του χρειάζεται κάποια απασχόληση. Φαίνεται δύσκολο να κάθεται απλώς σιωπηλά. Και αυτή είναι η πιο όμορφη δυνατότητα που μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο: να κάθεται σιωπηλός χωρίς να κάνει τίποτα.
Ασάν σημαίνει χαλαρή στάση. Είσαι τόσο χαλαρωμένος με αυτήν, σε ξεκουράζει τόσο πολύ, που δεν υπάρχει η ανάγκη να κινήσεις καθόλου το σώμα. Εκείνη τη στιγμή, ξαφνικά, υπερβαίνεις το σώμα.
Το σώμα προσπαθεί να σε ξαναφέρει κάτω, όταν λέει το σώμα, ΄΄Κοίτα τώρα, έρπουν πάνω σου πολλά μυρμήγκια,΄΄ ή νιώθεις ξαφνικά την παρόρμηση να ξύνεσαι, ότι έχεις φαγούρα. Το σώμα λέει, ΄΄Μην πηγαίνεις τόσο μακριά. Γύρνα πίσω. Πού πας;΄΄ Επειδή η συνειδητότητα προχωρεί προς τα πάνω, φεύγει μακριά από τη σωματική ύπαρξη. Το σώμα αρχίζει να κάνει εξέγερση. Δεν το έχεις ξανακάνει αυτό το πράγμα. Το σώμα σού δημιουργεί προβλήματα, γιατί μόλις υπάρξει το πρόβλημα, θα χρειαστεί να επιστρέψεις. Το σώμα ζητά την προσοχή σου: ΄΄Δώσε μου την προσοχή σου.΄΄ Θα δημιουργήσει πόνο. Θα δημιουργήσει φαγούρα΄ θα θέλεις να ξύνεσαι. Ξαφνικά, το σώμα δεν είναι πια το συνηθισμένο΄ το σώμα εξεγείρεται. Πρόκειται για την πολιτική τού σώματος. Σε καλεί να γυρίσεις: ΄΄Μην πας τόσο μακριά, ασχολήσου. Μείνε εδώ.΄΄ Μείνε δεμένος με το σώμα και με τη γη. Εσύ προχωρείς προς τον ουρανό και το σώμα νιώθει φόβο.
Το ασάν έρχεται μόνο στον άνθρωπο που κάνει ζωή αυτοσυγκράτησης, σταθερής τήρησης, κανονικότητας΄ τότε είναι δυνατό να υπάρξει η στάση. Τότε μπορείς να κάθεσαι απλώς, επειδή το σώμα ξέρει ότι είσαι πειθαρχημένος άνθρωπος. Αν θέλεις να καθίσεις, θα καθίσεις΄ δεν μπορεί να κάνει τίποτε εναντίον σου. Το σώμα μπορεί να συνεχίσει να λέει διάφορα πράγματα... σιγά-σιγά σταματάει. Δεν υπάρχει κανείς να το ακούει. Δεν πρόκειται για καταπίεση΄ δεν καταπιέζεις το σώμα. Αντίθετα, το σώμα προσπαθεί να καταπιέσει εσένα. Δεν πρόκειται για καταπίεση. Δεν λες στο σώμα να κάνει κάτι΄ απλώς αναπαύεσαι. Το σώμα όμως δεν γνωρίζει ανάπαυση, γιατί δεν του έχεις δώσει ανάπαυση ποτέ. Ήσουν πάντα αεικίνητος.
Η ίδια η λέξη ασάν σημαίνει ανάπαυση, να βρίσκεσαι σε βαθιά ανάπαυση΄ κι αν μπορείς να το κάνεις αυτό, θα γίνουν δυνατά πολλά πράγματα για σένα.
Osho, Yoga: A New Direction, Ομιλία #5
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ
