Η αλχημεία της ύπαρξης: μπραχματσάρυα
Ο τρίτος [από τους πέντε όρκους] είναι το αστέγια, ατσαουρία -μη κλοπή, εντιμότητα.
Ο νους είναι μεγάλος κλέφτης. Με πολλούς τρόπους κλέβει συνεχώς. Ίσως να μην κλέβεις πράγματα από τους ανθρώπους, μπορεί όμως να κλέβεις σκέψεις. Σου λέω κάτι΄ βγαίνεις έξω και υποκρίνεσαι ότι πρόκειται για δική σου σκέψη. Την έχεις κλέψει, είσαι κλέφτης. Ίσως να μην συνειδητοποιείς τι κάνεις.
Λέει ο Παταντζάλι, ΄΄Να είσαι σε κατάσταση μη κλοπής.΄΄ Γνώσεις, πράγματα -τίποτα δεν πρέπει να κλέβεις. Πρέπει να είσαι πρωτότυπος και να έχεις πάντα την επίγνωση ότι ΄΄αυτά τα πράγματα δεν ανήκουν σε μένα.΄΄ Μείνε άδειος, είναι καλύτερο αυτό, πάντως μην γεμίζεις το σπίτι σου με κλεμμένα πράγματα, γιατί, αν κλέβεις συνεχώς, θα χάσεις κάθε πρωτοτυπία. Τότε δεν θα μπορείς ποτέ να βρεις το δικό σου χώρο: θα είσαι γεμάτος με τις γνώμες των άλλων, τις σκέψεις, τα πράγματα των άλλων. Και τελικά, δεν αποδεικνύεται να έχουν κάποια αξία. Μόνο εκείνο που προέρχεται από σένα έχει αξία. Για την ακρίβεια, μόνο εκείνο που προέρχεται από σένα μπορεί να είναι ιδιοκτησία σου και τίποτε άλλο. Μπορεί να κλέβεις, αλλά δεν μπορεί να είναι αυτό δικό σου.
Ο κλέφτης δεν είναι ποτέ ήσυχος, δεν μπορεί να είναι΄ φοβάται συνεχώς μήπως τον πιάσουν. Κι ακόμη κι αν δεν τον πιάσει κανείς, ξέρει ότι αυτό το πράγμα δεν είναι δικό του. Παραμένει τούτο ένα συνεχές βάρος μέσα στην ύπαρξή του.
Ο Παταντζάλι λέει, ΄΄Μην είσαι κλέφτης. . . κατά κανένα τρόπο, σε καμιά διάσταση,΄΄ έτσι ώστε να μπορέσει να ανθίσει η πρωτοτυπία σου. Μην φορτώνεις τον εαυτό σου με κλεμμένα πράγματα και σκέψεις, φιλοσοφίες, θρησκείες. Άφησε τον εσωτερικό σου χώρο να ανθίσει.
O τέταρτος είναι η μπραχματσάρυα. Είναι πραγματικά δύσκολο να μεταφράσεις αυτή τη λέξη. Έχει μεταφραστεί ως σεξουαλική εγκράτεια, αγαμία. Δεν είναι σωστό αυτό, γιατί η μπραχματσάρυα είναι ευρεία λέξη, πελώρια. Η σεξουαλική αγαμία είναι πολύ στενό πράγμα΄ αποτελεί ένα μέρος της, αλλά όχι το σύνολό της. Η λέξη μπραχματσάρυα σημαίνει να ζεις σαν θεός. Η λέξη η ίδια σημαίνει να ζεις σαν θεός, να ζεις θεϊκή ζωή. Φυσικά, σε ζωή θεϊκή, το σεξ εξαφανίζεται.
Η μπραχματσάρυα δεν είναι ενάντια στο σεξ. Αν είναι ενάντια στο σεξ, τότε το σεξ δεν μπορεί ποτέ να εξαφανιστεί. Η μπραχματσάρυα είναι μεταλλαγή της ενέργειας: δεν είναι ενάντια στο σεξ, αντίθετα είναι αλλαγή της όλης ενέργειας από το κέντρο του σεξ προς τα ανώτερα κέντρα. Όταν φτάνει στο έβδομο κέντρο του ανθρώπου, το σαχασράρ, τότε συμβαίνει η μπραχματσάρυα. Αν παραμείνει στο πρώτο κέντρο, το μουλαντάρ, τότε υπάρχει το σεξ΄ όταν φτάνει στο έβδομο κέντρο, τότε υπάρχει το σαμάντι. Κινείται η ίδια ενέργεια. Δεν πρόκειται για κάτι ενάντιά της΄ αντίθετα πρόκειται για την τέχνη πώς να την χρησιμοποιείς.
Ο άνθρωπος που ασχολείται συνεχώς με το σεξ είναι αυτοκτονικός άνθρωπος. Καταστρέφει την ίδια του την ενέργεια. Είναι σαν τον άνθρωπο που πάει στην αγορά, δίνει τα διαμάντια του και αγοράζει χαλίκια -κι έρχεται σπίτι ευχαριστημένος που βρήκε μια μεγάλη ευκαιρία! Με το σεξ, βρίσκεις μια μικρή, μια μικροσκοπική στιγμή ευτυχίας και χάνεις πάρα πολλή ενέργεια. Η ίδια ενέργεια μπορεί να σου δώσει τεράστια μακαριότητα, τότε όμως χρειάζεται να προχωρήσει σε ανώτερο επίπεδο.
Το σεξ πρέπει να το μεταμορφώσεις΄ μην είσαι εναντίον του. Αν είσαι εναντίον του, δεν μπορείς να το μεταμορφώσεις, γιατί όταν είσαι εχθρικός προς κάποιο πράγμα, δεν μπορείς να το καταλάβεις. Χρειάζεται μεγάλη συμπάθεια για να υπάρξει κατανόηση. Αν είσαι εχθρικός, πώς γίνεται να δείξεις συμπάθεια; Όταν είσαι εχθρικός προς κάποιο πράγμα, δεν μπορείς ούτε καν να το παρατηρήσεις: θέλεις να απομακρυνθείς από τον εχθρό σου, να δραπετεύσεις από τον εχθρό σου.
Να έχεις φιλία με το σεξ σου, γιατί πρόκειται για τη δική σου ενέργεια, με τεράστιες δυνατότητες κρυμμένες μέσα της. Πρόκειται για το θεϊκό στοιχείο, ακατέργαστο. Το σεξ είναι σαμάντι, ακατέργαστο. Μπορείς να το μεταλλάξεις, μπορείς να το αλλάξεις, μπορείς να το μεταβάλεις .
Το σύνολο της γιόγκα αποτελεί τον δρόμο για την μεταφορά, για την αλλαγή, του κατώτερου μετάλλου σε ανώτερο μέταλλο. Η όλη τέχνη είναι το πώς θα μετατρέψεις το σίδηρο σε χρυσάφι. Η γιόγκα είναι μια αλχημεία, η αλχημεία της εσωτερικής σου ύπαρξης.
Μπραχματσάρυα σημαίνει: να προσπαθήσεις να καταλάβεις τη σεξουαλική ενέργεια, να προσπαθήσεις να καταλάβεις πώς κινείται μέσα στην ύπαρξή σου, να προσπαθήσεις να καταλάβεις γιατί σου δίνει ευχαρίστηση, να προσπαθήσεις να καταλάβεις από πού προέρχεται πραγματικά η ευχαρίστηση΄ αν προέρχεται πραγματικά από τη σεξουαλική συνεύρεση, τη σεξουαλική εκτόνωση, ή αν προέρχεται από κάπου αλλού. Αν είσαι παρατηρητής, θα καταλάβεις γρήγορα και θα ανακαλύψεις ότι προέρχεται από κάπου αλλού.
Όταν βρίσκεσαι σε σεξουαλική συνουσία, συμβαίνει ένα βαθύ σοκ σε όλο το σώμα. Για σοκ πρόκειται, διότι αποδεσμεύεται πάρα πολλή ενέργεια΄ ολόκληρο το σώμα τρέμει σε κατάσταση σοκ. Είναι ακριβώς σαν το ηλεκτροσόκ.
Παραφρονεί ένας άνθρωπος΄ πας στον ψυχίατρο και του κάνει ηλεκτροσόκ. Για ποιο λόγο; Γιατί, αν κάνεις ηλεκτροσόκ, τότε για μια στιγμή, καθώς περνάει το σοκ από το νου, σταματούν τα πάντα.
Για παράδειγμα, με ακούς τώρα. Αλλά θα υπάρχουν και σκέψεις. Έπειτα ξαφνικά εκρήγνυται μια βόμβα εδώ: αμέσως δεν θα υπάρχει καμιά σκέψη. Για ένα δευτερόλεπτο, το σοκ θα είναι υπερβολικό κι έτσι θα σταματήσει να λειτουργεί ολόκληρο το σύστημα. Το ηλεκτροσόκ βοηθά τους τρελούς, διότι το σοκ προκαλεί μια διακοπή. Μετά από το σοκ, δεν μπορούν να θυμηθούν τι ήταν πριν από αυτό. Το χάσμα. . . Αν νόμιζαν πριν ότι έχουν γίνει ένα άλογο -οι τρελοί μπορούν να γίνουν το οτιδήποτε. . . Αν νομίζουν ότι έχουν γίνει άλογο πριν από το σοκ, μετά δεν μπορούν να θυμηθούν ποια ήταν η ιδέα που τους είχε κατακυριεύσει. Τώρα αρχίζει ένας νέος κύκλος. Το σοκ βοηθά.
Η σεξουαλική ενέργεια είναι το ίδιο ηλεκτρική όσο και κάθε άλλη ενέργεια. Όλες οι μορφές ενέργειας είναι ηλεκτρικές και η σεξουαλική ενέργεια είναι βιοηλεκτρισμός. Έρχεται από το σώμα σου. Με το σεξ δημιουργείς ενέργεια΄ με τη σεξουαλική κίνηση, τη φαντασία, την επιθυμία, δημιουργείς ενέργεια. Όλη η ενέργεια κινείται προς το μουλαντάρ, το κέντρο του σεξ, συγκεντρώνεται εκεί΄ έπειτα έρχεται μια κορύφωση, μια εντατικοποίηση΄ έπειτα μια ξαφνική έκρηξη, ένα σοκ σε ολόκληρο το σώμα. Μετά ακολουθεί η ηρεμία. Η ηρεμία αυτή έρχεται με πολύ μεγάλο κόστος. Καταστρέφεις πολύτιμη ζωική ενέργεια΄ χωρίς κανένα λόγο.
Μπραχματσάρυα σημαίνει: να καταλάβεις το όλο φαινόμενο, το τι συμβαίνει. Κι αν μέσω των σοκ γίνεσαι ειρηνικός και πετυχαίνεις να έχεις μια γεύση από ευτυχία. . . αυτή δεν μπορεί να είναι αιώνια. Μπορεί να είναι μόνο στιγμιαία. Και θα χαθεί σύντομα η ενέργεια και τότε θα είσαι απογοητευμένος. Όχι, πρέπει να βρεις και να ανακαλύψεις κάτι άλλο, κάτι από το αιώνιο στοιχείο, κάτι ώστε να παραμένεις μακάριος. Δεν μπορεί να γίνεται μέσω του σοκ΄ μπορεί να γίνεται μόνο μέσω της μεταλλαγής της ενέργειας.
Όταν η ίδια ενέργεια πηγαίνει προς τα πάνω, γίνεσαι μια δεξαμενή ενέργειας. Αυτό είναι η μπραχματσάρυα. Συσσωρεύεις ενέργεια συνεχώς. Όσο πιο πολλή συσσωρεύεις, τόσο πιο ψηλά πηγαίνει εκείνη. Όπως ακριβώς σε ένα φράγμα: θα βρέξει τώρα και θα ανέβει όλο και πιο ψηλά η στάθμη του νερού. Αν όμως υπάρχει κάποια διαρροή, τότε δεν θα πάει ψηλά η στάθμη του νερού. Η σεξουαλικότητά σου αποτελεί διαρροή της ύπαρξής σου. Αν δεν υπάρχει η διαρροή, η στάθμη του νερού πάει όλο και πιο ψηλά κι έρχεται μια στιγμή που περνάει τότε μέσα από πολλά κέντρα.
Έρχεται πρώτα στο χάρα΄ από το μουλαντάρ έρχεται στο δεύτερο κέντρο. Σε εκείνο το κέντρο έχεις μια αίσθηση αθανασίας΄ συνειδητοποιείς ότι τίποτε δεν πεθαίνει. Εξαφανίζεται ο φόβος. Το έχεις παρατηρήσει, όποτε αισθάνεσαι φόβο, ότι σε χτυπά κάτι κοντά στον αφαλό; Εκεί βρίσκεται το κέντρο του θανάτου και της αθανασίας. Όταν περνά η ενέργεια στο κέντρο αυτό, όταν έρχεται σε εκείνο το επίπεδο, ξέρεις ότι δεν σε σκοτώνουν.
Μετά η ενέργεια πάει ψηλότερα κι έρχεται στο τρίτο κέντρο. Στο τρίτο κέντρο αρχίζεις να γίνεσαι πάρα πολύ ειρηνικός. Έχεις παρατηρήσει ποτέ ότι, όποτε είσαι ειρηνικός, αρχίζεις να αναπνέεις από την κοιλιά και όχι από το στήθος;. . . διότι το κέντρο της ειρήνης βρίσκεται ακριβώς πιο πάνω από τον αφαλό. Κάτω από τον αφαλό βρίσκεται το κέντρο του θανάτου και της αθανασίας, πάνω από τον αφαλό βρίσκεται το κέντρο της ειρήνης και των εντάσεων. Αν δεν υπάρχει καθόλου ενέργεια, θα αισθάνεσαι ένταση΄ αν δεν υπάρχει καθόλου ενέργεια, θα αισθάνεσαι φόβο. Αν υπάρχει ενέργεια, εξαφανίζεται η ένταση΄ θα νιώθεις πάρα πολύ ειρηνικός, γαλήνιος, ήρεμος, ήσυχος, συγκροτημένος.
Μετά η ενέργεια πηγαίνει στο τέταρτο κέντρο, της καρδιάς. Εκεί προβάλει η αγάπη. Προς το παρόν δεν μπορείς να αγαπάς, και αυτό που ονομάζεις αγάπη δεν είναι τίποτε άλλο από σεξ καμουφλαρισμένο με την όμορφη λέξη αγάπη. Η λέξη δεν είναι αληθινή ως προς εσένα. . . δεν μπορεί να είναι. Η αγάπη είναι δυνατό να υπάρξει μόνο όταν φτάσει η ενέργεια στο τέταρτο κέντρο της καρδιάς. Ξαφνικά αγαπάς΄ αγαπάς ολόκληρη την ύπαρξη, αγαπάς τα πάντα. Είσαι αγάπη.
Έπειτα η ενέργεια πηγαίνει στο πέμπτο κέντρο, στο λαιμό. Το κέντρο εκείνο είναι το κέντρο της σιωπής΄ της σιωπής, της σκέψης, του λόγου. Ο λόγος, ο μη-λόγος, βρίσκονται και τα δυο εκεί. Προς το παρόν, ο λαιμός σου λειτουργεί μόνο για να μιλάς. Δεν ξέρει πώς να λειτουργεί με σιωπή, πώς να γίνεται σιωπηλός. Όταν έρχεται εκεί η ενέργεια, γίνεσαι ξαφνικά σιωπηλός. Όχι πως κάνεις κάποια προσπάθεια, όχι πως πιέζεις τον εαυτό σου να γίνει σιωπηλός, γεμάτος σιωπή. Ακόμη κι αν χρειάζεται να μιλήσεις, πρέπει να κάνεις προσπάθεια. Η φωνή σου γίνεται μουσική΄ ό,τι λες γίνεται ποίηση, με μια αμυδρή λάμψη στα λόγια σου, με ζωή. Οι λέξεις σου φέρουν μέσα τους, τριγύρω τους, τη σιωπή. Μάλιστα, η σιωπή σου γίνεται πιο γόνιμη από τα λόγια σου.
Μετά η ενέργεια πηγαίνει στο έκτο κέντρο, στο τρίτο μάτι. Εκεί βρίσκεις φως΄ επίγνωση, συνειδητότητα. Στο σημείο εκείνο ακριβώς συμβαίνει ο ύπνος, συμβαίνει η ύπνωση. Έχεις προσέξει κανένα υπνωτιστή; Λέει να προσηλώσεις τα μάτια σου σε κάποιο σημείο. Όταν προσηλώνεις σε ένα σημείο τα μάτια σου, το τρίτο σου μάτι αποκοιμιέται. Είναι απλώς ένα τρικ για να δημιουργηθεί ύπνος στο τρίτο μάτι.
Όταν φτάνει στο τρίτο μάτι η ενέργεια, αισθάνεσαι πολύ γεμάτος από φως. . . εξαφανίστηκε όλο το σκοτάδι, σε περιβάλει άπειρο φως. Πράγματι, δεν υπάρχει μέσα σου τότε καμιά σκιά. Το παλαιότερο ρητό του Θιβέτ λέει, ΄΄Όταν πραγματώσει την επίγνωση ο γιόγκι, δεν αφήνει καμιά σκιά το σώμα του.΄΄ Μην το παίρνεις στην κυριολεξία΄ το σώμα θα δημιουργεί σκιά. Αλλά στο βάθος μέσα του, επειδή υπάρχει τόσο πολύ φως παντού. . . Φως χωρίς καμιά πηγή! Αν το φως έχει κάποια πηγή, θα υπάρχει σκιά΄ φως χωρίς πηγή: δεν μπορεί να υπάρχει καμιά σκιά.
Η ζωή έχει τώρα διαφορετικό νόημα και διάσταση. Κινείσαι πάνω στη γη, αλλά δεν είσαι πια αυτής της γης΄ είναι σαν να πετάς. Έχεις πλησιάσει πάρα πολύ την βουδική κατάσταση. Τώρα ο κήπος βρίσκεται πολύ κοντά΄ μπορείς να νιώσεις την ευωδιά. Στο σημείο τούτο, για πρώτη φορά, γίνεσαι ικανός να καταλάβεις έναν βούδα. Πριν από τούτο, σιγά-σιγά, σταδιακά, σου συμβαίνουν κάποια τμήματα, όχι όμως η ολική κατανόηση. Αλλά σε τούτο το σημείο βρίσκεσαι κοντά, πολύ κοντά στην πόρτα. Ο ναός έχει φτάσει΄ με ένα κτύπημα η πόρτα θα ανοίξει και θα είσαι βούδας ο ίδιος. Τόσο κοντά τώρα και με τέτοια εγγύτητα, αρχίζεις να νιώθεις για πρώτη φορά τι σημαίνει κατανόηση.
Έπειτα η ενέργεια προχωρεί στο έβδομο, στο σαχασράρ. Εκεί γίνεται μπραχματσάρυα, ζωή θεϊκή. Τότε δεν είσαι άνθρωπος πια΄ τότε είσαι θεός. Έχεις επιτύχει την μπαγκβάτα, τη θεϊκότητα. Αυτό είναι μπραχματσάρυα.
Osho, Yoga: A New Direction, Ομιλία #7
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ