Η τέχνη της εξύψωσης
Αυτή η μέθοδος είναι πολύ όμορφη. Θα είναι πολύ χρήσιμη για σένα.
Για παράδειγμα, αν αισθάνεσαι πολύ ανικανοποίητος, τι θα κάνεις; Ο Παταντζάλι λέει, στοχάσου το αντίθετο: αν αισθάνεσαι ανικανοποίητος, συλλογίσου την ικανοποίηση, το τι είναι η ικανοποίηση. Φέρε μια ισορροπία. Αν είναι θυμωμένος ο νους σου, φέρε μέσα την ευσπλαχνία. Σκέψου την ευσπλαχνία και αμέσως αλλάζει η ενέργεια... διότι είναι το ίδιο πράγμα. Το αντίθετο είναι η ίδια ενέργεια. Όταν το φέρεις εδώ, απορροφά το άλλο. Υπάρχει θυμός: συλλογίσου την ευσπλαχνία.
Κάνε ένα πράγμα: έχε ένα άγαλμα τού Βούδα, γιατί το άγαλμα εκείνο αποτελεί μια χειρονομία ευσπλαχνίας. Όποτε είσαι θυμωμένος, πήγαινε μέσα στο δωμάτιο, κοίταξε τον Βούδα, κάθισε σαν τον Βούδα και νιώσε ευσπλαχνία. Ξαφνικά θα δεις να συμβαίνει μια μεταμόρφωση μέσα σου: αλλάζει ο θυμός, έχει φύγει η έξαψη... προβάλλει η ευσπλαχνία. Και δεν πρόκειται για διαφορετική ενέργεια΄ πρόκειται για την ίδια ενέργεια. Η ίδια η ενέργεια τού θυμού αλλάζει την ποιότητά της και ανεβαίνει ψηλότερα. Δοκίμασέ το.
Να θυμάσαι, δεν πρόκειται για καταπίεση. Με ρωτούν, ΄΄Καταπιέζει ο Παταντζάλι; Διότι, όταν είμαι θυμωμένος, αν σκεφτώ την ευσπλαχνία, δεν θα πρόκειται για καταπίεση;΄΄ Όχι. Πρόκειται για εξύψωση, δεν πρόκειται για καταπίεση. Αν είσαι θυμωμένος και καταπιέζεις το θυμό χωρίς να σκέφτεσαι την ευσπλαχνία, τότε πρόκειται για καταπίεση. Τον σπρώχνεις συνεχώς προς τα κάτω και χαμογελάς και κάνεις σαν να μην είσαι θυμωμένος - κι ο θυμός αφρίζει εκεί και βράζει εκεί κι είναι έτοιμος να εκραγεί. Τότε πρόκειται για καταπίεση. Όχι, δεν καταπιέζουμε τίποτα και δεν δημιουργούμε χαμόγελα ή κάτι τέτοιο΄ απλώς αλλάζουμε την πολικότητα μέσα μας.
Ο ένας πόλος είναι το ένα αντίθετο. Όταν αισθάνεσαι γεμάτος μίσος, σκέψου την αγάπη. Όταν αισθάνεσαι επιθυμία, σκέψου την απουσία επιθυμιών και τη σιωπή που έρχεται μαζί της. Ό,τι ισχύει, φέρε το αντίθετό του και παρατήρησε τι συμβαίνει μέσα σου. Μόλις μάθεις το κόλπο αυτό, θα έχεις γίνει ο κύριός του.
Έχεις τώρα το κλειδί: ανά πάσα στιγμή ο θυμός μπορεί να αλλάξει και να γίνει ευσπλαχνία, ανά πάσα στιγμή το μίσος μπορεί να μετατραπεί σε αγάπη, ανά πάσα στιγμή η λύπη μπορεί να γίνει έκσταση. Ο ψυχικός πόνος μπορεί να γίνει μακαριότητα, γιατί ο ψυχικός πόνος έχει την ίδια ενέργεια με τη μακαριότητα΄ η ενέργεια δεν είναι διαφορετική. Χρειάζεται απλώς να ξέρεις πώς να τη διοχετεύεις.
Και δεν υπάρχει καμιά καταπίεση, γιατί ολόκληρη η ενέργεια τού θυμού γίνεται ευσπλαχνία΄ δεν απομένει τίποτα να το καταπιέσεις. Μάλιστα, τον έχεις εκφράσει με την ευσπλαχνία.
Υπάρχουν δυο τρόποι έκφρασης. Στη Δύση τώρα η κάθαρση έχει γίνει πολύ σημαντική. Οι θεραπευτικές ομάδες encounter και primal πιστεύουν στην κάθαρση. Ο δικός μου Δυναμικός διαλογισμός είναι μια μέθοδος κάθαρσης. Οι άνθρωποι έχουν χάσει το κλειδί τής εξύψωσης. Ο Παταντζάλι δεν μιλάει καθόλου για κάθαρση. Γιατί δεν μιλάει γι΄αυτήν; Οι άνθρωποι είχαν το κλειδί, το τρικ: ήξεραν πώς να εξυψώνουν. Εσύ το έχεις ξεχάσει, πρέπει λοιπόν να σου διδάξω την κάθαρση.
Υπάρχει ο θυμός΄ μπορεί να μεταμορφωθεί σε ευσπλαχνία, αλλά δεν έχεις ιδέα πώς μπορείς να το κάνεις αυτό. Και δεν πρόκειται για κάποια τέχνη που να μπορεί να διδαχτεί΄ πρόκειται για τρικ. Χρειάζεται να το κάνεις και κάνοντάς το να το μάθεις΄ δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Είναι ακριβώς σαν το κολύμπι: πρέπει να κολυμπήσεις και να κάνεις σφάλματα και καμιά φορά να μπεις σε κίνδυνο. Μερικές φορές νιώθεις ότι χάθηκες, ότι χάθηκε η ζωή, ότι πνίγεσαι. Πρέπει να περάσεις από όλα αυτά τα στάδια κι έπειτα έρχεται το τρικ΄ ξέρεις τότε τι είναι. Και είναι ένα τόσο απλό πράγμα το κολύμπι.
Το έχεις παρατηρήσει; Υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείς να τα μάθεις, αλλά δεν μπορείς να τα ξεχάσεις: το κολύμπι είναι ένα από αυτά τα πράγματα, ή το ποδήλατο. Μπορείς να τα μάθεις, αλλά δεν μπορείς να τα ξεχάσεις. Στο σχολείο έμαθες χίλια πράγματα΄ τώρα τα έχεις ξεχάσει σχεδόν όλα. Αν δεν έχεις πάει στο ποτάμι εδώ και πενήντα χρόνια και ξαφνικά σε πετάξουν μέσα, θα κολυμπήσεις και πάλι, το ίδιο φρέσκος όπως και πάντα. Δεν θα έχεις ούτε μια στιγμή δισταγμού τι να κάνεις.
Γιατί συμβαίνει έτσι; Γιατί πρόκειται για τρικ. Δεν μπορείς να το ξεχάσεις. Δεν είναι κάτι που το έμαθες΄ δεν πρόκειται για τέχνη. Τη μάθηση, την τέχνη, μπορεί να την ξεχάσεις, αλλά το τρικ; Το τρικ είναι κάτι που πάει πολύ βαθιά μέσα στην ύπαρξή σου΄ γίνεται μέρος σου. Η εξύψωση είναι ένα τρικ.
Ο Παταντζάλι δεν μιλάει ποτέ για κάθαρση΄ εγώ χρειάζεται να μιλήσω σχετικά, εξαιτίας σου. Όταν καταλάβεις όμως, κι αν μπορείς να κάνεις την εξύψωση, τότε δεν υπάρχει ανάγκη κάθαρσης, γιατί η κάθαρση αποτελεί, κατά ένα τρόπο, σπατάλη ενέργειας. Αλλά δυστυχώς δεν μπορεί να γίνει τίποτε τώρα. Και έχεις καταπιεστεί τόσους πολλούς αιώνες που η εξύψωση μοιάζει με καταπίεση, έτσι λοιπόν μόνο η κάθαρση φαίνεται να είναι ο τρόπος. Πρέπει πρώτα να ανακουφίσεις τον εαυτό σου - να γίνεις λίγο ελαφρύς, απαλλαγμένος από βάρη - και μετά μπορεί να σου διδάξει κανείς την τέχνη τής εξύψωσης.
Εξύψωση σημαίνει να χρησιμοποιείς την ενέργεια με ανώτερο τρόπο, η ίδια ενέργεια χρησιμοποιείται έχοντας διαφορετική ποιότητα. Μπορείς όμως να δοκιμάσεις. Πολλοί από σας έχετε κάνει το Δυναμικό Διαλογισμό επί πολύ καιρό. Μπορείτε να δοκιμάσετε: την επόμενη φορά, όταν υπάρχει θυμός ή όταν υπάρχει λύπη, κάθισε σιωπηλός και άφησε τη λύπη να πάει προς την ευτυχία. Βοήθησέ τη, σπρώξε τη λίγο. Μην κάνεις πάρα πολλά και μη βιάζεσαι... γιατί η λύπη θα είναι στην αρχή απρόθυμη να πάει προς την ευτυχία.
Αφού επί αιώνες, επί πολλές ζωές, δεν της επέτρεψες να προχωρήσει με τέτοιο τρόπο, θα είναι απρόθυμη. Είναι σαν το άλογο που το πιέζεις να πάει σε ένα καινούργιο μονοπάτι στο οποίο δεν έχει πάει ποτέ΄ θα είναι απρόθυμο. Θα προσπαθήσει να πάει στο παλιό μοτίβο, στο παλιό μονοπάτι, στην παλιά ρουτίνα. Σιγά-σιγά όμως προσπάθησε να την πείσεις, να την σαγηνεύσεις. Πες στη λύπη τότε, ΄΄Μη φοβάσαι. Είναι φανταστικά! Έλα από εδώ. Μπορείς να γίνεις ευτυχία. Δεν είναι καθόλου κακό αυτό και δεν είναι αδύνατο.΄΄
Προσπάθησε να την πείσεις, μίλησε στη λύπη σου και μια μέρα θα δεις ξαφνικά ότι η λύπη έχει μπει σε ένα καινούργιο κανάλι: έχει γίνει ευτυχία. Ο γιόγκι γεννιέται εκείνη τη μέρα, όχι πρωτύτερα. Πρωτύτερα, απλώς προετοιμάζεσαι.
Osho, Yoga: A New Direction, Ομιλία #9
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ
