Η Σαχάτζα Γιόγκα είναι η πιο δύσκολη Γιόγκα, γιατί δεν υπάρχει τίποτε πιο δύσκολο από το να είσαι σαχάτζα, αβίαστος, φυσικός και αυθόρμητος. Τι σημαίνει σαχάτζα; Σαχάτζα σημαίνει: άφησε να συμβεί ό,τι κι αν συμβαίνει, μην του αντιστέκεσαι. Να είσαι σαχάτζα σημαίνει να κυλάς όπως ο αέρας και το νερό και να μην επιτρέπεις στη νόηση να παρεμβαίνει σε ό,τι συμβαίνει.

Μόλις παρεμβαίνει ο νους, μόλις επεμβαίνει, παύουμε να είμαστε σαχάτζα, φυσικοί, και αρχίζουμε να είμαστε ασαχάτζα, αφύσικοι. Μόλις αποφασίσουμε τι πρέπει να γίνει και τι δεν πρέπει, αρχίζουμε αμέσως να είμαστε αφύσικοι. Και γινόμαστε φυσικοί όταν αποδεχόμαστε εκείνο που συμβαίνει, εκείνο που υπάρχει.

Το πρώτο λοιπόν πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η σαχάτζα γιόγκα είναι η πιο δύσκολη γιόγκα. Μην νομίζεις ότι είναι και τόσο εύκολη, όπως υπαινίσσεται ο όρος. Υπάρχει η παρανόηση ότι η σαχάτζα γιόγκα είναι ένας εύκολος τρόπος τής σάντανα, της πνευματικής μαθητείας. Οι άνθρωποι επαναλαμβάνουν τα λόγια τού Καμπίρ: ΄΄Σάντο, σαχάτζ σαμάντι μπάλι΄ αναζητητή, η φυσική έκσταση είναι η καλύτερη.΄΄ Φυσικά είναι η καλύτερη, είναι όμως και πολύ δύσκολη. Γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο δύσκολο για τον άνθρωπο από το να είναι φυσικός. Ο άνθρωπος έχει γίνει τόσο αφύσικος, έχει απομακρυνθεί τόσο πολύ από τη φυσική κατάσταση, που είναι τώρα πολύ εύκολο γι΄αυτόν να είναι αφύσικος και πολύ δύσκολο να είναι φυσικός.

Έτσι όμως πρέπει να καταλάβουμε λίγα πράγματα στο πλαίσιο αυτό, γιατί εκείνο που διδάσκω είναι η Σαχάτζα Γιόγκα. Αν επιβάλλεις στη ζωή διδασκαλίες και δόγματα, την διαστρέφεις τη ζωή. Το κάνουμε όμως όλοι΄ όλοι επιβάλλουμε διδασκαλίες και ιδανικά στον εαυτό μας. Κάποιος είναι βίαιος και προσπαθεί να είναι μη-βίαιος. Κάποιος είναι θυμωμένος και προσπαθεί να είναι ειρηνικός. Κάποιος είναι βάναυσος και προσπαθεί να είναι καλός. Ο κλέφτης προσπαθεί να είναι γενναιόδωρος και ο κακός να είναι σαν άγιος. Έτσι είμαστε όλοι΄ προσπαθούμε πάντα να επιβάλλουμε κάτι πάνω σε αυτό που είμαστε. Αλλά ποιο είναι το αποτέλεσμα;

Όχι μόνο αποτυγχάνουμε στην προσπάθεια αυτή, αλλά αποτυγχάνουμε ακόμη και όταν τα καταφέρνουμε. Γιατί όσο κι αν προσπαθεί, ο κλέφτης δεν μπορεί να είναι γενναιόδωρος΄ μπορεί βέβαια να δίνει σε φιλανθρωπικά ιδρύματα και μπορεί να έχει την αυταπάτη ότι είναι γενναιόδωρος΄ αλλά ο κλέφτικος νους θα βρει τρόπους να κλέβει μέσω της φιλανθρωπίας.

Όλη η έλλειψη φυσικότητας στη ζωή μας αυτό είναι΄ το ότι προσπαθούμε πάντα να είμαστε διαφορετικοί από εκείνο που είμαστε πραγματικά. Όχι, η Σαχάτζα Γιόγκα θα πει, μην προσπαθήσεις να είσαι κάτι άλλο από αυτό που είσαι΄ γνώριζε τι είσαι και ζήσε το. Αν είσαι κλέφτης, γνώριζε ότι είσαι κλέφτης και ζήσε πλήρως τη ζωή τού κλέφτη. Είναι πολύ κοπιαστικό αυτό, γιατί ακόμη και ο κλέφτης αισθάνεται ικανοποίηση όταν σκέφτεται ότι προσπαθεί να απαλλαγεί από τις κλεψιές. Δεν απαλλάσσεται πραγματικά από αυτές, αλλά αισθάνεται ανακούφιση με τη σκέψη ότι παρόλο που είναι κλέφτης σήμερα, θα πάψει να είναι κλέφτης αύριο. Ακόμη και το εγώ ενός κλέφτη κερδίζει ικανοποίηση από τη σκέψη ότι, παρόλο που τον εξαναγκάζουν οι συνθήκες να κλέβει, θα φτάσει σύντομα η ημέρα που θα γίνει φιλάνθρωπος και όχι κλέφτης. Κι έτσι με την ελπίδα τού αύριο κλέβει άνετα σήμερα.

Η Σαχάτζα Γιόγκα λέει: γνώριζε ότι είσαι αυτό που είσαι και μην προσπαθείς να απομακρυνθείς από αυτό ούτε έναν πόντο΄ μην προσπαθείς να είσαι διαφορετικός ούτε με τον παραμικρό τρόπο. Τη στιγμή που θα αποκτήσεις επίγνωση τής αμαρτίας του, του πόνου του, της δυστυχίας του, της αγωνίας του, της κόλασής του, θα βγεις αμέσως έξω πηδώντας από αυτό και θα απελευθερωθείς σε χρόνο μηδέν΄ θα αναγκαστείς να βγεις τελείως έξω από αυτό. Αν γνωρίζει πλήρως τον εαυτό του ένας κλέφτης, ότι είναι κλέφτης, και δεν διατηρεί στο νου του την παραμικρή σκέψη ότι κάποτε θα πάψει να είναι κλέφτης, αν ξέρει ότι είναι κλέφτης σήμερα και θα είναι μεγαλύτερος κλέφτης αύριο, γιατί σε εικοσιτέσσερις ώρες η συνήθειά του θα δυναμώσει περισσότερο΄ αν αποδεχτεί το πεπρωμένο του ως κλέφτη πλήρως και με πλήρη κατανόηση, νομίζεις ότι μπορεί να παραμείνει κλέφτης ακόμη και για μια στιγμή; Η επίγνωση αυτή τού ότι είναι κλέφτης θα βυθιστεί μέσα στην καρδιά του σαν σφαίρα και θα του είναι απλούστατα αδύνατο να ζήσει με την κατάσταση αυτή έστω και μια στιγμή. Την ίδια εκείνη στιγμή θα συμβεί μια επανάσταση, θα γίνει κάποια μεταλλαγή.

Να είσαι σαχάτζα, να είσαι φυσικός, σημαίνει: εκείνο που είναι είναι: δεν υπάρχει τώρα τρόπος να το αποφύγω΄ πρέπει να το ζήσω΄ και θα το ζήσω, θα είμαι αυτό. Ό,τι είναι είναι. Γνώριζε αυτό που είναι και ζήσε μαζί του. Εκείνο που είναι, αποτελεί γεγονός΄ ζήσε με αυτό το γεγονός. Ζήσε με την πραγματικότητα τής ζωής σου.

Σαχάτζα γιόγκα σημαίνει: μην εξαπατάς τον εαυτό σου. Γνώρισε και αποδέξου τον εαυτό σου έτσι όπως είσαι ακριβώς χωρίς καμία επιφύλαξη. Αν το κάνεις αυτό, θα συμβεί αμέσως η μεταλλαγή. Η μεταλλαγή συμβαίνει ταυτόχρονα με την κατανόηση και την αποδοχή. Τότε δεν θα χρειαστεί να την περιμένεις.

Θα περιμένει κανείς ως αύριο αν έχει πιάσει φωτιά το σπίτι του και το ξέρει; Θα βγει έξω από το σπίτι του μέσα σε ένα δευτερόλεπτο! Την ημέρα που θα δούμε πλήρως τη ζωή μας όπως είναι, και είναι ένα σπίτι που έπιασε φωτιά, φτάνει και η στιγμή τής μεταλλαγής. Έχουμε όμως τους δικούς μας τρόπους να ξεγελάμε. Το σπίτι έπιασε φωτιά κι εμείς έχουμε διακοσμήσει το εσωτερικό του με λουλούδια. Τα χέρια μας είναι δεμένα με αλυσίδες κι έχουμε καλύψει τις αλυσίδες με χρυσάφι, κι έτσι, όσο βλέπουμε τη λάμψη τού χρυσού, δεν βλέπουμε τις αλυσίδες. Είμαστε γεμάτοι από αρρώστιες και πληγές, αλλά έχουμε καλύψει τις πληγές μας με χρωματιστούς επιδέσμους και βλέπουμε τα χρώματα και όχι τις πληγές από πίσω τους.

Αυτή η εξαπάτηση είναι τόσο βαθιά και μεγάλη που περνάμε τη ζωή μας μαζί της και δεν έρχεται η στιγμή τής μεταλλαγής. Αναβάλλουμε συνεχώς εκείνη τη στιγμή. Έρχεται ο θάνατος, όχι όμως κι η στιγμή που αναβάλλαμε. Πεθαίνουμε, αλλά δεν αλλάζουμε΄ είμαστε απλώς ανίκανοι να αλλάξουμε.

Η αλλαγή, η μεταλλαγή, μπορεί πραγματικά να συμβεί την οποιαδήποτε στιγμή. Η Σαχάτζα Γιόγκα λέει: ζήσε με εκείνο που υπάρχει και θα μεταμορφωθείς. Δεν χρειάζεται να κάνεις προσπάθειες για να αλλάξεις΄ η αλήθεια σε αλλάζει. Λέει ο Ιησούς, ΄΄Η αλήθεια απελευθερώνει.΄΄ Αλλά δεν ξέρουμε την αλήθεια. Ζούμε μέσα στα ψέματα, ζούμε μέσα στις αναλήθειες, όμως στολίζουμε τις αναλήθειές μας πριν ζήσουμε μαζί τους. Και η αναλήθεια δεσμεύει, ενώ η αλήθεια απελευθερώνει. Ακόμη και η πιο οδυνηρή αλήθεια είναι καλύτερη από το πιο ευχάριστο ψέμα. Η ευχάριστη αναλήθεια είναι πραγματικά επικίνδυνη. Θα σε δεσμεύσει΄ θα γίνει τα δεσμά σου. Και ακόμη και η οδυνηρή αλήθεια είναι απελευθερωτική, ακόμη και ο πόνος της είναι απελευθερωτικός. Ζήσε λοιπόν με την οδυνηρή αλήθεια και μην τρέφεις τα ψέματα, όσο ευχάριστα κι αν είναι. Αυτό είναι το σύνολο τής Σαχάτζα Γιόγκα. Και μετά έρχεται το σαμάντι, η έκσταση ή η αφύπνιση ή όπως θέλεις να το ονομάζεις. Δεν θα χρειαστεί να αναζητήσεις το σαμάντι΄ θα έρθει από μόνο του.

Εκείνο που ονομάζω διαλογισμό, κι εκείνο που έχουμε εδώ, είναι μια διαδικασία τής Σαχάτζα Γιόγκα. Εδώ αποδέχεσαι όλα όσα σου συμβαίνουν΄ χαλαρώνεις εντελώς και αποδέχεσαι όλα όσα συμβαίνουν από μόνα τους. Διαφορετικά θα ήταν αδιανόητο ότι άνθρωποι μορφωμένοι και καλλιεργημένοι, άνθρωποι που είναι εύποροι και εκλεπτυσμένοι, κλαίνε και κραυγάζουν, πηδούν και χοροπηδούν και χορεύουν άγρια σαν τους τρελούς. Δεν είναι συνηθισμένο αυτό το πράγμα. Είναι κάτι ασυνήθιστο καθώς και ανεκτίμητο.

Γι΄αυτό και τα χάνει ο θεατής και δεν καταλαβαίνει τι σημαίνουν όλα αυτά. Αισθάνεται ζαλισμένος και έπειτα γελά με το όλο πράγμα. Δεν συνειδητοποιεί όμως ότι αν συμμετείχε μαζί σας, θα περνούσε μέσα από τις ίδιες παράδοξες εμπειρίες. ΄Η ίσως το γέλιο του να είναι ένα μέσο άμυνας. Γελά για να προστατεύσει μόνο τον εαυτό του, εννοεί με το γέλιο του ότι δεν θα κάνει αυτά που κάνετε εσείς΄ δεν είναι για κείνον αυτά. Έτσι νομίζει, αλλά το γέλιο του λέει από τη μεριά του κάτι άλλο. Λέει ότι έχει κι εκείνος κάποια σχέση με αυτά. Το γέλιο του λέει ότι κατά κάποιο τρόπο τον απασχολεί πραγματικά αυτό. Η κοροϊδία του δείχνει ότι αν επρόκειτο να λάβει μέρος σε όσα συμβαίνουν εδώ, θα έκανε τα ίδια. Έχει και εκείνος συγκρατήσει και καταπιέσει τον εαυτό του΄ έχει κι εκείνος καταπιέσει τα δάκρυά του και τα γέλια του, τους χορούς του και την έκστασή του.

Ο Μπέρτραντ Ράσελ είπε προς το τέλος της ζωής του ότι ο πολιτισμός έκλεψε από τον άνθρωπο μερικά πολύτιμα πράγματα και ο χορός είναι ένα από αυτά. Είπε ότι δεν μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του να στέκει στη μέση της Πλατείας Τραφάλγκαρ και να χορεύει, παρόλο που ισχυριζόμαστε ότι είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι και ότι έχουμε περισσότερη ελευθερία από ό,τι είχαν ποτέ οι πρόγονοί μας. Παρατήρησε επίσης ότι από τη μια μεριά διακηρύσσουμε ότι ο κόσμος έχει μπει στην εποχή τής ελευθερίας και από την άλλη δεν ήταν ο ίδιος ελεύθερος να χορέψει μέσα στην αγορά, κι ότι αν το έκανε αυτό, θα τον συνελάμβανε αμέσως η τροχαία με την κατηγορία τής παρεμπόδισης τής κυκλοφορίας! Επιπλέον, θα τον θεωρούσαν ψυχοπαθή! Ο Μπέρτραντ Ράσελ θυμόταν επίσης ότι όποτε είχε επισκεφθεί κάποιες πρωτόγονες φυλές, που χόρευαν ελεύθερα κάτω από τον έναστρο ουρανό, συνειδητοποιούσε οδυνηρά ότι ο πολιτισμένος άνθρωπος έχει πραγματικά χάσει πολλά πράγματα που είναι πολύτιμα.

Τα κέρδη τού πολιτισμού είναι μικρά και οι απώλειές του είναι τεράστιες. Ο πολιτισμένος άνθρωπος έχει χάσει τη φυσικότητα και την απλότητά του, έχει χάσει την ίδια τη φύση. Και ακόμη, είναι θύμα κάθε είδους διαστροφών.

O διαλογισμός είναι ένας τρόπος να γίνεις φυσικός και απλός, να επανέλθεις και πάλι στη φύση σου.

Osho, In Search of the Miraculous, Ομιλία #8

Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά,  κάνε κλικ εδώ