Αν ήθελα να συμπυκνώσω την προσέγγισή σου προς την συναισθηματική οικολογία, θα ήταν σωστό να πω ότι πρόκειται για την ελευθερία από την καταπίεση;

Θα είχες απόλυτο δίκιο. Αλλά μόνο με αρνητικό τρόπο. Η απελευθέρωση από τα καταπιεσμένα πράγματα είναι το αρνητικό μέρος και η έκφραση των κρυφών πραγμάτων, των δυνατοτήτων, εκείνων που προορίζεσαι να είσαι, είναι το θετικό μέρος. Έχεις όμως δίκιο, επειδή το αρνητικό προηγείται. Αν δεν απελευθερωθείς από τα καταπιεσμένα πράγματα, δεν θα μπορέσεις να εκφραστείς΄ δεν θα μπορέσεις να πετύχεις τις δυνατότητές σου.

Η κοινωνία υπάρχει εις βάρος τού ατόμου. Έτσι έχει υπάρξει έως τώρα. Δεν επιτρέπει πλήρη ελευθερία στο άτομο για να εκφραστεί. Μέσα από την καταπίεση αυτή, η κοινωνία δημιουργεί μια εικόνα με την οποία μπορεί να σε εκμεταλλευτεί.

Για παράδειγμα, αν εκφράζονται απόλυτα τα άτομα, δεν θα υπάρχουν πόλεμοι στον κόσμο. Είναι αδύνατο. Αν όμως καταπιέζεις το άτομο, τότε υπάρχει η καταπιεσμένη ενέργεια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την βία. Το σύνολο τής πολιτικής και το σύνολο της ιστορίας του ανθρώπου στηρίζεται στον πόλεμο. Ολόκληρη η κοινωνία είναι βασισμένη πάνω στον πόλεμο, αλλά ο πόλεμος μπορεί να υπάρξει μόνο αν δεν επιτρέπεις στο άτομο να εκφράζεται.

Η καταπιεσμένη αυτή ενέργεια έχει χρησιμοποιηθεί για πολλούς λόγους, για πολλά θέματα, για πολλούς σκοπούς: για τον πόλεμο, για την πολιτική, για την εκμετάλλευση. Είμαι εναντίον κάθε καταπίεσης. Είμαι υπέρ της φυσικής ανάπτυξης.

Δεν είμαι κατά της πειθαρχίας΄ είμαι κατά της καταπίεσης. Η πειθαρχία είναι δημιουργικό πράγμα. Δεν είναι ποτέ εναντίον κάποιου πράγματος΄ είναι πάντα υπέρ κάποιου πράγματος. Για παράδειγμα, είμαι υπέρ της πειθαρχίας για την σεξουαλική ενέργεια, όχι υπέρ της καταπίεσής της. Πρέπει να επιτρέπεις στην ενέργεια να κινείται προς κάποια δημιουργική κατεύθυνση. Δεν πρέπει να την καταπιέζεις. Αν την καταπιέζεις, γίνεται διεστραμμένη. Γίνεσαι λιγότερο φυσικός.

Έκφραση σημαίνει ότι πρέπει να γίνεις περισσότερο από φυσικός. Αν δεν μπορείς να γίνεις περισσότερο από φυσικός, τότε είναι καλύτερο να είσαι φυσικός παρά διεστραμμένος. Ολόκληρος ο πολιτισμός που έχει υπάρξει παντού στον κόσμο είναι διεστραμμένος πολιτισμός.

Γι΄αυτό και συμβαίνει σπάνια να γεννηθεί ένας Βούδας ή ένας Ιησούς. Διαφορετικά, ο Βούδας και ο Ιησούς θα ήταν το συνηθισμένο πράγμα. Δεν θα αποτελούσαν τόσο μεγάλη εξαίρεση. Αν ήταν δημιουργική ολόκληρη η κοινωνία και όχι καταπιεστική, τότε θα αποτελούσε εξαίρεση να μην είσαι Βούδας. Θα ήταν ένα φυσικό, κανονικό πράγμα να είσαι Βούδας.