Πώς μπορώ να διατηρώ την επίγνωση όταν έχω έντονα συναισθήματα; Ο θυμός μου με κάνει να νιώθω σαν να φεύγουν τρέχοντας μαζί μου χιλιάδες άγρια άλογα!

Ο θυμός είναι ένα πολύ μικρό πράγμα. Αν μπορείς απλώς να περιμένεις και να παρατηρείς, δεν θα τα βρεις τα ΄΄χιλιάδες άγρια άλογα.΄΄ Αν μπορέσεις να βρεις έστω κι ένα γαϊδουράκι, αρκετό θα είναι! Παρατήρησέ το κι εκείνο θα φύγει, σιγά-σιγά. Θα μπει από τη μια μεριά και θα βγει από την άλλη. Χρειάζεται απλώς να κάνεις λίγη υπομονή ώστε να μην ανεβείς πάνω του.

Το εγώ δεν μπορεί να κάνει αλλιώς΄ ο θυμός του πρέπει κι αυτός να είναι μεγάλος. Με το μεγάλο του θυμό και τη μεγάλη δυστυχία και τη μεγάλη απληστία και τη μεγάλη φιλοδοξία, γίνεται μεγάλο και το ίδιο.

Δεν είσαι όμως το εγώ, είσαι απλώς ένας παρατηρητής. Στάσου στην άκρη κι άφησε να περάσουν όλες οι χιλιάδες τα άλογα - για να δούμε πόση ώρα τούς χρειάζεται για να περάσουν. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείς. Όπως ήρθαν - άγρια είναι - έτσι και θα φύγουν. Αλλά δεν μας ξεφεύγει ούτε ένα γαϊδουράκι΄ αμέσως πηδάμε πάνω του! Δεν σου χρειάζονται χιλιάδες άγρια άλογα. Με ένα μικρό πράγμα και μόνο γεμίζεις αμέσως από θυμό και από φωτιά. Αργότερα θα γελάσεις με αυτό, για το πόσο ανόητος ήσουν.

Αν μπορείς να παρατηρείς χωρίς να εμπλέκεσαι, σαν να πρόκειται για κάτι πάνω στην οθόνη τού κινηματογράφου ή της τηλεόρασης... κάτι που προσπερνά΄ παρατήρησέ το. Δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτε για να το εμποδίσεις, για να το καταπιέσεις, για να το καταστρέψεις, για να τραβήξεις το σπαθί σου και να το σκοτώσεις, γιατί, από πού θα βρεις το σπαθί; Από την ίδια πηγή από όπου έρχεται κι ο θυμός. Της φαντασίας σου είναι όλα.

Και θα εκπλαγείς! Εκείνο που φαινόταν πολύ μεγάλο, γίνεται πολύ μικρό. Αλλά έχουμε την συνήθεια να υπερβάλλουμε.

Ένα αγοράκι έρχεται τρέχοντας στο σπίτι και λέει στη μητέρα του - δεν είναι περισσότερο από τριών ετών - ΄΄Μαμά, ένα μεγάλο λιοντάρι που βρυχόταν δυνατά με κυνήγησε χιλιόμετρα ολόκληρα! Αλλά κατάφερα κάπως και του ξέφυγα. Με πλησίασε πολύ πολλές φορές. Ήταν έτοιμο να μου επιτεθεί, αλλά άρχισα να τρέχω γρηγορότερα.΄΄

Η μητέρα κοίταξε το αγόρι και είπε, ΄΄Τόμυ, σου έχω πει ένα εκατομμύριο φορές να μην υπερβάλλεις! Πού να βρεθεί λιοντάρι μέσα στην πόλη... Κι έτρεξες ολόκληρα χιλιόμετρα; Και πού είναι το λιοντάρι;΄΄

Το αγόρι κοίταξε έξω από την πόρτα. Είπε, ΄΄Στέκεται εκεί. Αλλά για να σου πω την αλήθεια, είναι μόνο ένα μικρό σκυλάκι - πολύ μικρό! Όταν όμως με κυνηγούσε, μου φαινόταν. . . Μου λες να μην υπερβάλλω κι εσύ η ίδια μόλις τώρα υπερβάλλεις, ότι μου το έχεις πει ένα εκατομμύριο φορές.΄΄

Ο νους μας υπερβάλλει πολύ. Έχεις μικρά προβλήματα κι αν πάψεις να υπερβάλλεις και τα δεις, τότε θα στέκεται δίπλα στην πόρτα ένα μικρό σκυλάκι. Και δεν υπάρχει λόγος να τρέξεις χιλιόμετρα ολόκληρα΄ δεν κινδυνεύει η ζωή σου.

Όταν έρχεται σε σένα ο θυμός, δεν πρόκειται να σε σκοτώσει. Ήταν πολλές φορές μαζί σου κι έχεις επιβιώσει θαυμάσια. Πρόκειται για τον ίδιο θυμό που δοκίμασες και πριν. Κάνε μόνο ένα καινούργιο πράγμα - το οποίο δεν έκανες ποτέ΄ κάθε φορά εμπλέκεσαι μαζί του, παλεύεις. Αυτή τη φορά απλώς παρατήρησέ τον, σαν να μην ανήκει σε σένα, σαν να είναι κάποιου άλλου ο θυμός. Και σε περιμένει μια μεγάλη έκπληξη: θα εξαφανιστεί μέσα σε δευτερόλεπτα.

Η ίδια ενέργεια, που θα μπορούσε να έχει γίνει καυγάς με το θυμό, απομένει τώρα μέσα σου. Η καθαρή ενέργεια είναι απολαυστική - επαναλαμβάνω εδώ τον Γουίλιαμ Μπλέηκ: ΄΄Η ενέργεια είναι απόλαυση΄΄- η απλή ενέργεια, χωρίς κανένα όνομα, χωρίς κανένα επίθετο... Αλλά δεν επιτρέπεις ποτέ στην ενέργεια να είναι καθαρή. Πρόκειται είτε για θυμό είτε για μίσος ή αγάπη ή απληστία ή επιθυμία. Πάντοτε σε κάτι εμπλέκεται΄ δεν την αφήνεις ποτέ να είναι καθαρή.

Όποτε εμφανίζεται μέσα σου κάτι, έχεις τη μεγάλη ευκαιρία να βιώσεις την καθαρή ενέργεια. Παρατήρησε απλώς και το γαϊδουράκι θα φύγει. Ίσως να σηκώσει λίγη σκόνη, αλλά κι η σκόνη θα καταλαγιάσει επίσης από μόνη της΄ δεν χρειάζεται να την καταλαγιάσεις εσύ. Εσύ απλώς περίμενε. Μην μετακινηθείς από την αναμονή και την παρατήρηση και σύντομα θα βρεθείς τριγυρισμένος από μια ενέργεια καθαρή που δεν έχει χρησιμοποιηθεί σε καυγάδες, σε καταπίεση ή σε θυμούς.

Και η ενέργεια είναι σίγουρα απόλαυση. Μόλις γνωρίσεις το μυστικό τής απόλαυσης, θα απολαμβάνεις κάθε συναίσθημα και κάθε συναίσθημα που εμφανίζεται μέσα σου αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία.

Απλώς παρατήρησε και θα φέρεις στην ύπαρξή σου μια βροχή από απόλαυση. Σιγά-σιγά όλα αυτά τα συναισθήματα θα εξαφανιστούν΄ δεν θα έρχονται πια - δεν έρχονται απρόσκλητα. Η παρατηρητικότητα ή η εγρήγορση ή η επίγνωση ή η συνειδητότητα είναι όλα τους διαφορετικά ονόματα για το ίδιο φαινόμενο: να στέκεις μάρτυρας. Αυτό είναι το κλειδί.