Αισθάνομαι να υπάρχει μια θωράκιση γύρω μου, η οποία με εμποδίζει να πλησιάζω τους ανθρώπους. Δεν ξέρω από πού προέρχεται. Πώς μπορώ να την κάνω να λιώσει και να φύγει;

Οι πάντες έχουν μια τέτοια θωράκιση.

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τούτο. Πρώτον, το παιδί γεννιέται τόσο τελείως ανίσχυρο μέσα σε ένα κόσμο για τον οποίο δεν γνωρίζει τίποτα. Είναι φυσικό να φοβάται το άγνωστο που βρίσκεται μπροστά του. Δεν έχει ξεχάσει ακόμη εκείνους τους εννέα μήνες της απόλυτης ασφάλειας, όπου δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα, καμιά ευθύνη, καμιά ανησυχία για το αύριο.

Για μας, πρόκειται για εννέα μήνες, αλλά για το παιδί πρόκειται για μια αιωνιότητα. Δεν γνωρίζει από ημερολόγια΄ δεν γνωρίζει τα λεπτά, τις ώρες, τις ημέρες, τους μήνες. Έχει ζήσει μια αιωνιότητα μέσα σε απόλυτη ασφάλεια, χωρίς καμιά ευθύνη, κι έπειτα ξαφνικά βρίσκεται πεταμένο μέσα σε ένα άγνωστο κόσμο, όπου εξαρτάται από τους άλλους για το κάθε τι. Είναι φυσικό να νιώθει φοβισμένο. Οι πάντες είναι πιο μεγαλόσωμοι και πιο δυνατοί κι εκείνο δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τη βοήθεια των άλλων. Ξέρει ότι εξαρτάται από εκείνους΄ έχει χάσει την ανεξαρτησία του, την ελευθερία του. Μικρά περιστατικά μπορεί να του δώσουν μια γεύση της πραγματικότητας που πρόκειται να αντιμετωπίσει στο μέλλον.

Ο Ναπολέων Bοναπάρτης ηττήθηκε από τον Νέλσονα, αλλά η νίκη δεν πρέπει πραγματικά να χρεωθεί στον Νέλσονα. Το Ναπολέοντα Βοναπάρτη τον νίκησε ένα μικρό περιστατικό της παιδικής του ηλικίας. Η ιστορία τώρα δεν εξετάζει τα πράγματα με αυτό τον τρόπο, αλλά κατ΄εμένα είναι τελείως ξεκάθαρο το θέμα.

Όταν ήταν μόλις έξι μηνών, μια αγριόγατα πήδηξε πάνω του. Η υπηρέτρια που τον φρόντιζε είχε πάει μέσα στο σπίτι για κάτι΄ εκείνος βρισκόταν στον κήπο, στον πρωινό ήλιο και τον δροσερό αέρα, ξαπλωμένος, και η αγριόγατα πήδηξε πάνω του. Δεν του έκανε κακό - ίσως να ήθελε απλώς να παίξει - αλλά στο νου του παιδιού αυτό ήταν θάνατος σχεδόν. Από τότε και μετά, δεν φοβόταν τις τίγρεις και τα λιοντάρια΄ θα μπορούσε να πολεμήσει με ένα λιοντάρι χωρίς κανένα όπλο, χωρίς κανένα φόβο. Μια γάτα όμως; Άλλη υπόθεση αυτό. Ήταν τελείως ανίσχυρος. Όταν έβλεπε γάτα, έμενε σχεδόν σαν άγαλμα΄ γινόταν και πάλι ένα παιδάκι έξι μηνών, χωρίς καμιά άμυνα, χωρίς καμιά ικανότητα να πολεμήσει. Στα μάτια του μικρού παιδιού η γάτα εκείνη θα πρέπει να φάνηκε πολύ μεγάλη΄ ήταν μια αγριόγατα. Ίσως να κοίταξε το παιδί η αγριόγατα μέσα στα μάτια.

Κάτι εντυπώθηκε τόσο πολύ στον ψυχισμό του από το περιστατικό που ο Νέλσων το εκμεταλλεύτηκε. Ο Νέλσων δεν συγκρινόταν με τον Ναπολεόντα και ο Ναπολέων δεν είχε ηττηθεί ποτέ στη ζωή του΄ αυτή ήταν η πρώτη και η τελευταία του ήττα. Δεν θα είχε ηττηθεί, αλλά ο Νέλσων είχε φέρει εβδομήντα γάτες στο εμπρός μέρος του στρατεύματος.

Μόλις είδε ο Ναπολέων εκείνες τις εβδομήντα αγριόγατες, σταμάτησε να λειτουργεί ο νους του. Οι στρατηγοί του δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι είχε συμβεί. Δεν ήταν πια εκείνος ο ίδιος μεγάλος πολεμιστής΄ έμεινε σχεδόν σαν άγαλμα από το φόβο, έτρεμε. Δεν είχε επιτρέψει ποτέ στους στρατηγούς του να ρυθμίσουν το στρατό, αλλά σήμερα είπε, με δάκρυα στα μάτια, ΄΄Δεν είμαι σε θέση να σκεφτώ΄ οργανώστε εσείς το στράτευμα. Θα είμαι εδώ, αλλά δεν είμαι σε θέση να πολεμήσω. Κάτι δεν έχει πάει καλά με μένα.΄΄

Τον απομάκρυναν, αλλά δίχως τον Ναπολεόντα ο στρατός του δεν ήταν σε θέση να πολεμήσει τον Νέλσονα, οι πάντες άρχισαν να φοβούνται κάπως μέσα στο στρατό του: κάτι πολύ παράξενο γινόταν.

Το παιδί είναι αδύναμο, ευάλωτο, ανασφαλές. Αρχίζει αυτόνομα να δημιουργεί μια θωράκιση, μια προστασία, με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, χρειάζεται να κοιμάται μόνο του. Είναι σκοτεινά και φοβάται, αλλά έχει το αρκουδάκι του και πιστεύει ότι δεν είναι μόνο του΄ είναι μαζί του ο φίλος του. Θα δεις παιδιά να τραβολογούν τα αρκουδάκια τους στα αεροδρόμια, στους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Νομίζεις πως πρόκειται απλώς για ένα παιγνίδι; Για σένα έτσι είναι, αλλά για το παιδί είναι ένας φίλος. Και φίλος τη στιγμή που δεν τον βοηθά κανείς άλλος΄ μέσα στο σκοτάδι της νύχτας, όταν είναι μόνος στο κρεβάτι του, εκείνο εξακολουθεί να είναι μαζί του. Θα δημιουργεί αρκουδάκια ψυχολογικά.

Πρέπει να σου θυμίσω ότι, παρόλο που μπορεί να νομίζει ο ενήλικας ότι δεν έχει αρκουδάκια, κάνει όμως λάθος. Τι είναι ο Θεός του; Ένα αρκουδάκι. Από τον φόβο της παιδικής του ηλικίας, ο άνθρωπος δημιούργησε ένα πατρικό σύμβολο που γνωρίζει τα πάντα, που είναι παντοδύναμο, που είναι πανταχού παρόν΄ αν έχεις αρκετή πίστη σε κείνο, θα σε προστατεύσει. Η ίδια όμως η ιδέα της προστασίας, η ίδια η ιδέα ότι είναι αναγκαίος κάποιος προστάτης, είναι παιδιάστικη. Μετά μαθαίνεις την προσευχή΄ αποτελούν όλα αυτά μέρος της ψυχολογικής σου θωράκισης. Η προσευχή υπάρχει για να θυμίζει στο Θεό ότι βρίσκεσαι εδώ, μόνος σου μέσα στη νύχτα.

Στην παιδική μου ηλικία, αναρωτιόμουν πάντα... Μου άρεσε πολύ το ποτάμι, το οποίο βρισκόταν πολύ κοντά, μόνο δυο λεπτά με τα πόδια από το σπίτι μου. Εκατοντάδες άνθρωποι έκαναν μπάνιο εκεί και αναρωτιόμουν πάντα... Το καλοκαίρι, όταν κάνουν βουτιά στο ποτάμι, δεν λένε επαναληπτικά το όνομα του Θεού - που δημιουργεί τα ψυχολογικά αρκουδάκια - Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα. Όχι. Αλλά τον κρύο χειμώνα λένε συνεχώς, ΄΄Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα.΄΄ Κάνουν μια γρήγορη βουτιά, λέγοντας συνέχεια, ΄΄Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα.΄΄

Αναρωτιόμουν, υπάρχει διαφορά ανάλογα με την εποχή; Ρωτούσα τους γονείς μου, ΄΄Αν είναι πιστοί του ΄Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα,΄ τότε το καλοκαίρι είναι το ίδιο εντάξει όπως και ο χειμώνας.΄΄

Δεν νομίζω όμως ότι πρόκειται για το Θεό ή την προσευχή ή την θρησκεία΄ είναι απλώς το κρύο! Δημιουργούν μια θωράκιση με το ΄΄ Χάρε Κρίσνα, Χάρε Ράμα.΄΄ Αποσπάται η προσοχή τους. Κάνει πολύ κρύο και χρειάζεται κάτι να τους αποσπάσει την προσοχή΄ κι αυτό βοηθάει. Το καλοκαίρι δεν υπάρχει λόγος΄ ξεχνούν τελείως όλα όσα έκαναν ολόκληρο το χειμώνα.

Οι προσευχές μας, οι ψαλμοί μας, τα μάντρα μας, οι ιερές μας γραφές, οι θεοί μας, οι ιερείς μας, αποτελούν όλα αυτά μέρος της ψυχολογικής μας θωράκισης. Είναι κάτι το πολύ αμυδρό. Ο χριστιανός πιστεύει ότι θα λυτρωθεί ο ίδιος΄ και κανείς άλλος. Αυτή είναι λοιπόν η δική του αμυντική ρύθμιση. Όλοι θα πάνε στην κόλαση εκτός από τον ίδιο, επειδή είναι χριστιανός. Κάθε θρησκεία όμως πιστεύει με τον ίδιο τρόπο ότι μόνον εκείνοι θα σωθούν.

Δεν είναι ζήτημα θρησκείας. Είναι ζήτημα φόβου και σωτηρίας από το φόβο, έτσι λοιπόν είναι φυσικό κατά κάποιο τρόπο. Σε κάποιο σημείο όμως της ωριμότητάς σου, η ευφυΐα απαιτεί να το αφήσεις αυτό. Καλό ήταν όσο ήσουν παιδί, αλλά μια μέρα θα χρειαστεί να αφήσεις το αρκουδάκι σου, έτσι ακριβώς όπως θα χρειαστεί μια μέρα να αφήσεις το Θεό σου, έτσι ακριβώς όπως θα χρειαστεί μια μέρα να αφήσεις τον χριστιανισμό σου, τον ινδουϊσμό σου. Τελικά, τη μέρα που θα αφήσεις όλη σου τη θωράκιση θα σημαίνει ότι έπαψες να ζεις με φόβο.

Και τι είδους ζωή μπορεί να υπάρχει με το φόβο; Μόλις αφήσεις τη θωράκιση, μπορείς να ζήσεις με αγάπη, μπορείς να ζήσεις με ώριμο τρόπο. Ο εντελώς ωριμασμένος άνθρωπος δεν έχει κανένα φόβο, καμιά άμυνα΄ είναι ψυχολογικά τελείως ανοικτός και ευάλωτος.

Σε κάποιο σημείο η θωράκιση μπορεί να αποτελεί αναγκαιότητα... ίσως να είναι έτσι. Καθώς μεγαλώνεις όμως, αν δεν γερνάς απλώς, αλλά αν μεγαλώνεις επίσης, αν μεγαλώνεις σε ωριμότητα, τότε θα αρχίσεις να βλέπεις τι μεταφέρεις μέσα σου. Γιατί πιστεύεις στο Θεό; Μια μέρα θα χρειαστεί να δεις από μόνος σου ότι δεν έχεις δει το Θεό, δεν είχες καμιά επαφή με το Θεό και αν πιστεύεις στο Θεό, σημαίνει ότι ζεις ένα ψέμα: δεν είσαι ειλικρινής.

Τι είδους θρησκεία μπορεί να υπάρχει όταν δεν υπάρχει καμιά ειλικρίνεια, καμιά αυθεντικότητα; Δεν μπορείς καν να εξηγήσεις την αιτία των πιστεύω σου, αλλά συνεχίζεις να είσαι προσκολλημένος πάνω τους.

Κοίταξε προσεκτικά και θα δεις ότι πίσω τους βρίσκεται ο φόβος.

Ο ώριμος άνθρωπος πρέπει να αποσυνδεθεί από οτιδήποτε συνδέεται με το φόβο. Έτσι έρχεται η ωριμότητα.

Παρατήρησε όλες σου τις πράξεις, όλα σου τα πιστεύω, και δες αν έχουν ως βάση τους την πραγματικότητα, την εμπειρία, ή αν έχουν ως βάση τους το φόβο. Και ό,τι έχει ως βάση το φόβο πρέπει να το αφήσεις αμέσως, χωρίς δεύτερη σκέψη. Αποτελεί τη θωράκισή σου. Δεν μπορώ να σου την διαλύσω ο ίδιος. Μπορώ απλώς να σου δείξω πώς να την αφήσεις.

Ζούμε συνεχώς με φόβο΄ γι΄αυτό ακριβώς δηλητηριάζουμε κάθε άλλη εμπειρία. Αγαπάμε κάποιον, όμως από φόβο: το χαλάει, το δηλητηριάζει αυτό. Αναζητούμε την αλήθεια, αλλά αν η αναζήτηση γίνεται από φόβο, τότε δεν πρόκειται να την βρεις.

Ό,τι κάνεις, να θυμάσαι ένα πράγμα: με το φόβο δεν πρόκειται να μεγαλώσεις. Θα συρρικνωθείς μόνο και θα πεθάνεις.

Ο Μαχαβίρα έχει δίκιο: θέτει την αφοβία ως το θεμελιώδες πράγμα για τον άφοβο άνθρωπο. Και καταλαβαίνω τι εννοεί με την αφοβία. Εννοεί να αφήσεις κάθε θωράκιση. Ο άφοβος άνθρωπος έχει όλα όσα θέλει να του δώσει η ζωή ως δώρο. Δεν υπάρχει τώρα κανένας φραγμός. Θα πέσουν βροχή επάνω σου τα δώρα και ό,τι κι αν κάνεις θα έχεις αντοχή, δύναμη, σιγουριά, μια τεράστια αίσθηση κύρους.

Ο άνθρωπος που ζει με φόβο τρέμει πάντοτε μέσα του. Βρίσκεται συνεχώς έτοιμος να παραφρονήσει, γιατί η ζωή είναι μεγάλη και αν φοβάσαι συνεχώς... Και υπάρχουν κάθε είδους φόβοι. Μπορείς να φτιάξεις ένα μεγάλο κατάλογο και θα σου κάνει εντύπωση πόσοι φόβοι υπάρχουν΄ και είσαι ακόμη ζωντανός! Υπάρχουν μολύνσεις παντού τριγύρω, αρρώστιες, κίνδυνοι, απαγωγές, τρομοκράτες... και μια τόσο μικρή ζωή. Και τελικά υπάρχει ο θάνατος, τον οποίο δεν μπορείς να αποφύγεις. Όλη σου η ζωή θα γίνει σκοτεινή.

Άφησε το φόβο! Το φόβο τον ξεκίνησες στην παιδική σου ηλικία ασυνείδητα΄ τώρα άφησέ τον συνειδητά και γίνε ώριμος. Και τότε η ζωή μπορεί να γίνει φως που γίνεται όλο και πιο βαθύ, καθώς συνεχίζεις να μεγαλώνεις.