Ζήλια σημαίνει σύγκριση. Και μας έχουν μάθει να συγκρίνουμε, μας έχουν διαπλάσει έτσι ώστε να συγκρίνουμε, να συγκρίνουμε πάντα. Κάποιος άλλος έχει καλύτερο σπίτι, κάποιος άλλος έχει ωραιότερο σώμα, κάποιος άλλος έχει περισσότερα χρήματα, κάποιος άλλος έχει περισσότερο χαρισματική προσωπικότητα. Σύγκρινε, σύγκρινε διαρκώς με όλους όσους προσπερνάς και θα υπάρξει μεγάλη ζήλια σαν αποτέλεσμα΄ είναι το υποπροϊόν τής διάπλασής σου για συγκρίσεις.

Διαφορετικά, αν αφήσεις τις συγκρίσεις, η ζήλια θα εξαφανιστεί. Θα ξέρεις τότε απλώς ότι είσαι ο εαυτός σου και δεν είσαι κανείς άλλος και δεν υπάρχει λόγος να είσαι. Είναι καλό που δεν συγκρίνεις τον εαυτό σου με τα δέντρα, αλλιώς θα αρχίσεις να νιώθεις μεγάλη ζήλια: γιατί δεν είσαι πράσινος; Και γιατί υπήρξε τόσο σκληρός μαζί σου ο Θεός και δεν σου έδωσε λουλούδια; Είναι καλύτερα να μην συγκρίνεσαι με τα πουλιά, με τα ποτάμια, με τα βουνά΄ διαφορετικά θα υποφέρεις. Συγκρίνεις το εαυτό σου μόνο με ανθρώπους, γιατί έχεις προγραμματιστεί έτσι ώστε να συγκρίνεις μόνο με ανθρώπους΄ δεν συγκρίνεις τον εαυτό σου με τα παγώνια και τους παπαγάλους. Αλλιώς, η ζήλια θα γινόταν όλο και πιο πολλή: θα σε βάραινε τόσο πολύ η ζήλια που δεν θα μπορούσες να ζήσεις καθόλου.

Η σύγκριση είναι στάση πολύ κουτή, γιατί κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός στο είδος του και ασύγκριτος. Όταν γίνει σταθερή αυτή η κατανόηση μέσα σου, η ζήλια θα εξαφανιστεί. Ο καθένας είναι μοναδικός και ασύγκριτος. Είσαι απλώς ο εαυτός σου: κανείς δεν ήταν ποτέ σαν κι εσένα και κανείς δεν θα είναι ποτέ σαν κι εσένα. Ούτε υπάρχει λόγος να είσαι κι εσύ σαν κάποιον άλλον.

Ο Θεός κάνει μόνο πρωτότυπα δημιουργήματα΄ δεν πιστεύει στα πιστά αντίγραφα.

Μερικά κοτόπουλα ήταν στην αυλή, όταν μια μπάλα πέταξε πάνω από τον φράκτη και προσγειώθηκε ανάμεσά τους. Πλησίασε ένας κόκορας, την εξέτασε κι έπειτα είπε, ΄΄Δεν έχω παράπονα, κορίτσια, αλλά κοιτάξτε τι σπουδαία πράγματα κάνουν οι διπλανές.΄΄

Στους διπλανούς συμβαίνουν σπουδαία πράγματα: το χορτάρι είναι πιο πράσινο, τα τριαντάφυλλα είναι πιο τριανταφυλλένια. Οι πάντες δείχνουν τόσο ευτυχισμένοι, με εξαίρεση εσένα. Κάνεις συγκρίσεις συνεχώς. Και το ίδιο ισχύει και για τους άλλους, κάνουν κι εκείνοι συγκρίσεις. Ίσως να νομίζουν ότι το χορτάρι στην δική σου αυλή είναι πιο πράσινο, πάντοτε δείχνει πιο πράσινο από απόσταση, ότι έχεις πιο όμορφη σύζυγο... Εσύ είσαι κουρασμένος, δεν μπορείς να το πιστέψεις για ποιο λόγο επέτρεψες να σε παγιδέψει αυτή η γυναίκα, δεν ξέρεις πώς να την ξεφορτωθείς και ο γείτονας μπορεί να σε ζηλεύει που έχεις μια τόσο όμορφη σύζυγο! Κι εσύ μπορεί να ζηλεύεις εκείνον....

Οι πάντες ζηλεύουν τους πάντες. Και από τη ζήλια δημιουργούμε μεγάλη κόλαση και από τη ζήλια γινόμαστε πολύ κακοί.

Ένας ηλικιωμένος αγρότης κοίταζε κακοδιάθετος τις καταστροφές από την πλημμύρα. ΄΄Χίραμ!΄΄ φώναξε κάποιος γείτονας. ΄΄Τα γουρούνια σου τα παρέσυρε το νερό ως κάτω στον κόλπο.΄΄
΄΄Και τα γουρούνια τού Τόμσον;΄΄ ρώτησε ο αγρότης.
΄΄Πάνε κι αυτά.΄΄
΄΄Και τού Λάρσεν;΄΄
΄΄Το ίδιο.΄΄
΄΄Αχά,΄΄ αναφώνησε ο αγρότης, με πιο καλή διάθεση. ΄΄Δεν είναι τόσο άσχημα τα πράγματα όσο νόμιζα.΄΄

Αν είναι δυστυχισμένοι οι πάντες, νιώθεις καλά΄ αν χάνουν οι πάντες, νιώθεις καλά. Αν είναι ευτυχισμένοι οι πάντες και επιτυχημένοι, είναι πολύ πικρή η γεύση.

Αλλά γιατί μπαίνει κατ΄αρχήν η ιδέα τού άλλου στο νου σου; Ας σου το υπενθυμίσω και πάλι: επειδή δεν έχεις αφήσει να κυλήσουν οι δικοί σου χυμοί΄ δεν έχεις αφήσει να μεγαλώσει η δική σου ευδαιμονία, δεν έχεις αφήσει τη δική σου ύπαρξη να ανθίσει. Έτσι λοιπόν νιώθεις μέσα σου κενός και κοιτάς το εξωτερικό τού κάθε άλλου, γιατί μόνο το εξωτερικό μπορείς να δεις.

Ξέρεις το δικό σου εσωτερικό και ξέρεις το εξωτερικό των άλλων: έτσι δημιουργείται η ζήλια. Εκείνοι ξέρουν το δικό σου εξωτερικό και ξέρουν το δικό τους εσωτερικό: έτσι δημιουργείται η ζήλια. Κανείς άλλος δεν ξέρει το εσωτερικό σου. Εκεί ξέρεις ότι είσαι ένα τίποτα, χωρίς αξία. Και οι άλλοι δείχνουν στο εξωτερικό τους τόσο χαμογελαστοί. Τα χαμόγελά τους μπορεί να είναι ψεύτικα, αλλά πώς να το ξέρεις ότι είναι ψεύτικα; Ίσως να χαμογελά και η καρδιά τους. Ξέρεις ότι το δικό σου χαμόγελο είναι ψεύτικο, αφού δεν χαμογελά καθόλου η καρδιά σου, μπορεί να κλαίει και να δακρύζει.

Ξέρεις τον εσωτερικό σου κόσμο και τον ξέρεις μόνο εσύ, κανένας άλλος. Και ξέρεις το εξωτερικό τού καθενός και οι άνθρωποι έχουν φτιάξει όμορφο το εξωτερικό τους. Οι εξωτερικές όψεις είναι για επίδειξη και είναι πολύ απατηλές.

Υπάρχει μια αρχαία σούφικη ιστορία:

Έναν άνθρωπο τον βάραιναν πολύ τα βάσανά του. Προσευχόταν κάθε μέρα στο Θεό, ΄΄Γιατί εγώ; Όλοι δείχνουν τόσο πολύ ευτυχισμένοι, γιατί να υποφέρω μόνο εγώ τόσο πολύ;΄΄ Κάποια μέρα, από μεγάλη απελπισία, προσευχήθηκε στο Θεό, ΄΄Μπορείς να μου δώσεις τα βάσανα οποιουδήποτε άλλου και είμαι πρόθυμος να τα δεχτώ. Αλλά πάρε τα δικά μου, δεν μπορώ να τα αντέξω άλλο.΄΄

Εκείνη τη νύχτα είδε ένα όμορφο όνειρο, όμορφο και πολύ αποκαλυπτικό. Είδε στον ύπνο του εκείνη τη νύχτα ότι παρουσιάστηκε ο Θεός στον ουρανό και είπε στους πάντες, ΄΄Φέρτε όλα σας τα βάσανα μέσα στο ναό.΄΄ Είχαν βαρεθεί όλοι τα βάσανά τους΄ μάλιστα, είχαν όλοι τους προσευχηθεί κάποια στιγμή, ΄΄Είμαι πρόθυμος να δεχτώ τα βάσανα οποιουδήποτε άλλου, αλλά πάρε τα δικά μου μακριά΄ πάει πολύ πια, είναι ανυπόφορα.΄΄

Μάζεψαν λοιπόν όλοι τα βάσανά τους μέσα σε σάκους και έφτασαν στον ναό και έδειχναν πολύ ευχαριστημένοι΄ έφτασε η μέρα, εισακούστηκε η προσευχή τους. Και έτρεξε κι εκείνος ο άνθρωπος στο ναό.

Και είπε τότε ο Θεός, ΄΄Βάλτε τους σάκους δίπλα στους τοίχους.΄΄ Έβαλαν όλους τους σάκους στους τοίχους και έπειτα ανακοίνωσε ο Θεός: ΄΄Μπορείτε τώρα να διαλέξετε. Μπορεί ο καθένας να πάρει οποιοδήποτε σάκο.΄΄

Και το πιο εντυπωσιακό πράγμα ήταν το εξής: ότι εκείνος ο άνθρωπος που πάντα προσευχόταν έτρεξε προς τον δικό του σάκο προτού μπορέσει να τον διαλέξει κάποιος άλλος! Τον περίμενε όμως μια έκπληξη, αφού έτρεχαν όλοι προς τον δικό τους σάκο και ήταν όλοι ευχαριστημένοι που τον διάλεγαν ξανά. Τι συνέβαινε; Για πρώτη φορά έβλεπε ο καθένας τις στεναχώριες των άλλων, τα βάσανα των άλλων΄ οι σάκοι τους ήταν το ίδιο μεγάλοι ή ίσως και ακόμη μεγαλύτεροι!

Και το δεύτερο πρόβλημα ήταν ότι είναι συνηθισμένος κανείς στα δικά του βάσανα. Αν διαλέξει τώρα κάποιου άλλου τα βάσανα, ποιος ξέρει τι είδους βάσανα βρίσκονται μέσα στο σάκο; Γιατί να μπει στον κόπο; Τουλάχιστον τα δικά σου βάσανα σού είναι οικεία και τα έχεις συνηθίσει και είναι υποφερτά. Τόσα χρόνια τα ανέχεσαι, γιατί να διαλέξεις το άγνωστο;

Και γύρισαν όλοι ευχαριστημένοι στο σπίτι τους. Δεν είχε αλλάξει τίποτα, έφερναν πίσω τα ίδια βάσανα, ήταν όμως όλοι ευχαριστημένοι και χαμογελαστοί και χαρούμενοι που μπόρεσαν να φέρουν πίσω το δικό τους σάκο.

Το πρωί προσευχήθηκε στο Θεό και είπε, ΄΄Σ΄ευχαριστώ για το όνειρο΄ δεν θα σου το ζητήσω ποτέ ξανά. Ό,τι μου έδωσες είναι καλό για μένα, πρέπει να είναι καλό για μένα΄ γι΄αυτό μου το έχεις δώσει.΄΄

Λόγω της ζήλιας υποφέρεις συνεχώς΄ γίνεσαι κακός με τους άλλους. Και λόγω της ζήλιας αρχίζεις να γίνεσαι ψεύτικος, γιατί αρχίζεις να υποκρίνεσαι. Αρχίζεις να υποκρίνεσαι πράγματα που δεν έχεις, αρχίζεις να υποκρίνεσαι πράγματα που δεν μπορείς να έχεις, που δεν είναι τού φυσικού σου. Γίνεσαι όλο και πιο πολύ τεχνητός. Μιμείσαι τους άλλους, ανταγωνίζεσαι τους άλλους, τι άλλο να κάνεις; Αν έχει κάποιος κάτι και εσύ δεν το έχεις και δεν έχεις τη φυσική δυνατότητα να το έχεις, ο μόνος τρόπος είναι να έχεις κάποιο φτηνό του υποκατάστατο.

Άκουσα ότι ο Τζιμ και η Νάνσυ Σμιθ πέρασαν πολύ όμορφα στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι. Είναι τόσο σπουδαίο πράγμα να βρίσκει τελικά την ευκαιρία ένα ζευγάρι να κάνει τη μεγάλη ζωή. Πήγαν παντού και έκαναν τα πάντα. Στο Παρίσι, στη Ρώμη... Ό,τι κι αν σκεφτείς, το είδαν και το έκαναν.

Αλλά ένιωσαν μεγάλη αμηχανία όταν γύρισαν στην πατρίδα και πέρασαν από το τελωνείο. Ξέρεις πώς βάζουν οι τελωνειακοί τη μύτη τους σε όλα σου τα προσωπικά αντικείμενα. Άνοιξαν μια τσάντα και έβγαλαν έξω τρεις περούκες, μεταξωτά εσώρουχα, αρώματα, βαφή για τα μαλλιά... Ένιωσαν πράγματι μεγάλη αμηχανία. Και επρόκειτο μόνο για την τσάντα του Τζιμ!

Κοίταξε μέσα στη δική σου τσάντα και θα βρεις πολλά τεχνητά, πλαστά, ψεύτικα πράγματα΄ για ποιο λόγο; Γιατί δεν μπορείς να είσαι φυσικός και αυθόρμητος; Λόγω της ζήλιας.

Ο άνθρωπος που ζηλεύει ζει μέσα στην κόλαση. Πάψε τις συγκρίσεις και θα εξαφανιστεί η ζήλια, θα εξαφανιστεί η κακία, θα εξαφανιστεί η πλαστότητα. Μπορείς όμως να την πάψεις μόνο όταν αρχίσεις να μεγαλώνεις τους εσωτερικούς σου θησαυρούς΄ δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Μεγάλωσε, γίνε πιο αυθεντικός άνθρωπος. Αγάπα τον εαυτό σου και σεβάσου τον εαυτό σου, έτσι όπως σε έχει φτιάξει η ύπαρξη, και τότε αμέσως θα ανοίξουν για σένα οι πύλες τού παράδεισου. Ήταν πάντοτε ανοικτές, απλώς δεν τις είχες κοιτάξει.