Η απανθρωπιά του ανθρώπου
Γιατί φέρονται οι άνθρωποι με τέτοιο τρόπο μεταξύ τους; Έχει να κάνει με τη διάπλαση μόνο ή μήπως υπάρχει κάτι μέσα στον άνθρωπο που τον κάνει πρόθυμο να παραστρατήσει;
Είναι και τα δύο.
Πρώτον, υπάρχει κάτι μέσα στον άνθρωπο που τον κάνει να παραστρατεί. Και δεύτερον, υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται να κάνουν τον κόσμο να παραστρατεί. Και τα δύο μαζί δημιουργούν ένα πλαστό, ψεύτικο ανθρώπινο ον. Η καρδιά του επιθυμεί την αγάπη, αλλά η διάπλαση τού νου του τον εμποδίζει να αγαπά.
Αυτό είναι το πρόβλημα. Το παιδί γεννιέται με καρδιά που επιθυμεί την αγάπη, γεννιέται όμως και με έναν εγκέφαλο που μπορείς να τον προγραμματίσεις.
Η κοινωνία πρέπει να τον προγραμματίσει εναντίον της καρδιάς, διότι η καρδιά θα επαναστατεί πάντα κατά της κοινωνίας, θα ακολουθεί πάντα το δικό της δρόμο.
Δεν μπορείς να την μετατρέψεις σε στρατιώτη. Μπορεί να γίνει ένας ποιητής, μπορεί να γίνει τραγουδιστής, μπορεί να γίνει χορευτής, αλλά δεν μπορεί να γίνει στρατιώτης.
Μπορεί να υποφέρει για την ατομικότητά της, μπορεί να πεθάνει για την ατομικότητα και την ελευθερία της, αλλά δεν μπορεί να σκλαβωθεί. Αυτή είναι η κατάσταση της καρδιάς. Αλλά ο νους... Το παιδί έρχεται με τον εγκέφαλο άδειο, έναν απλό μηχανισμό, που μπορείς να τον ρυθμίσεις με τον τρόπο που θέλεις. Θα μάθει την γλώσσα που του διδάσκεις, θα μάθει την ηθική που διδάσκεις. Είναι απλώς ένα κομπιούτερ΄ το τροφοδοτείς με πληροφορίες. Και κάθε κοινωνία φροντίζει να κάνει το νου πιο δυνατό έτσι ώστε, αν υπάρχει κάποια σύγκρουση μεταξύ καρδιάς και νου, ο νους να πρόκειται να νικήσει. Αλλά κάθε νίκη τού νου εναντίον της καρδιάς είναι μια δυστυχία. Πρόκειται για νίκη των άλλων εναντίον της φύσης σου, εναντίον της ύπαρξής σου - εναντίον εσένα του ίδιου. Κι έχουν καλλιεργήσει το νου σου έτσι ώστε να υπηρετεί τους δικούς τους σκοπούς.
Έτσι λοιπόν ο νους είναι άδειος, ο εγκέφαλος είναι΄ μπορείς να βάλεις το οτιδήποτε μέσα του. Και με τα εικοσιπέντε χρόνια εκπαίδευσης μπορείς να τον κάνεις τόσο ισχυρό που να ξεχάσεις την καρδιά σου΄ θα μένεις πάντα δυστυχισμένος. Η δυστυχία υπάρχει διότι μόνο η καρδιά σου μπορεί να σου δίνει χαρά, μπορεί να σου δίνει ευτυχία, μπορεί να σε κάνει να χορεύεις.
Ο νους μπορεί να κάνει αριθμητική, αλλά δεν μπορεί να πει ένα τραγούδι. Δεν έχει αυτές τις ικανότητες ο νους. Διχάζεσαι λοιπόν ανάμεσα στη φύση σου, που είναι η καρδιά σου, και στην κοινωνία, που βρίσκεται μέσα στο κεφάλι σου. Και ασφαλώς γεννιέσαι - οι πάντες γεννιούνται - με αυτά τα δύο κέντρα. Αυτή είναι η δυσκολία.
Και το ένα κέντρο είναι άδειο. Σε μια καλύτερη κοινωνία θα χρησιμοποιείται σύμφωνα με την καρδιά, για να υπηρετεί την καρδιά. Τότε η ζωή θα είναι σπουδαία, γεμάτη από χαρές. Ως τώρα όμως έχουμε ζήσει μέσα σε μια άσχημη κοινωνία, με σάπιες ιδέες. Χρησιμοποίησαν το νου. Κι αυτή η ευάλωτη κατάσταση υπάρχει - μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο νους.
Τώρα τον χρησιμοποιούν οι κομμουνιστές με έναν τρόπο΄ οι φασίστες τον χρησιμοποιούν στη Γερμανία με κάποιο άλλο τρόπο΄ όλες οι άλλες θρησκείες τον χρησιμοποιούν με διάφορους τρόπους. Όμως αυτή την ευάλωτη κατάσταση την έχει ο κάθε άνθρωπος: το ότι έχεις ένα νου που τον φέρνεις κενό. Είναι στην πραγματικότητα μια ευλογία τής ύπαρξης - αλλά κακομεταχειρισμένη, εκμεταλλευμένη. Σου έχει δοθεί κενός έτσι ώστε να τον κάνεις απόλυτα υπάκουο στην καρδιά σου, στις επιθυμίες σου, στις δυνατότητές σου. Δεν υπάρχει τίποτε λάθος εκεί. Όμως τα επενδεδυμένα συμφέροντα παντού στον κόσμο είδαν ότι έχουν μια ωραία ευκαιρία - να χρησιμοποιούν το νου εναντίον τής καρδιάς. Μένεις έτσι δυστυχισμένος κι εκείνοι μπορούν να σε εκμεταλλεύονται με όποιο τρόπο θέλουν.
Γι΄αυτό και είναι δυστυχισμένος όλος ο κόσμος.
Όλοι θέλουν να τους αγαπάει κάποιος, όλοι θέλουν την αγάπη΄ αλλά ο νους είναι τέτοιο εμπόδιο που δεν σου επιτρέπει ούτε να αγαπάς ούτε να σε αγαπούν. Και στις δυο περιπτώσεις ο νους μπαίνει στη μέση κι αρχίζει να διαστρεβλώνει τα πάντα.
Κι αν ακόμη συναντήσεις τυχαία κάποιον για τον οποίο να αισθάνεσαι αγάπη κι ο άνθρωπος να αισθάνεται αγάπη για σένα, ο νους σας δεν θα συμφωνεί. Του καθενός το νου τον έχει εκπαιδεύσει κάποιο διαφορετικό σύστημα, διαφορετική θρησκεία, διαφορετικές κοινωνίες.
Ο καθένας έχει εκ γενετής το δικαίωμα να είναι ευτυχισμένος, αλλά δυστυχώς η κοινωνία, οι άνθρωποι με τους οποίους ζούμε, που μας έφεραν στον κόσμο, δεν το έχουν σκεφτεί καθόλου αυτό. Αναπαράγουν συνεχώς άλλους ανθρώπους όπως τα ζώα - και χειρότερα ακόμη, διότι τα ζώα τουλάχιστον δεν έχουν κάποια διάπλαση. Η διαδικασία της διάπλασης αυτής θα πρέπει να αλλάξει εντελώς. Θα πρέπει να εκπαιδεύουμε το νου να είναι υπηρέτης της καρδιάς.
Η λογική θα πρέπει να υπηρετεί την αγάπη. Και τότε η ζωή μπορεί να γίνει μια γιορτή γεμάτη φώτα.
Osho, Beyond Psychology, Ομιλία #43
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά: κάνε κλικ εδώ