Αν δεν αγαπάς τον εαυτό σου, δεν θα μπορέσεις ποτέ να αγαπήσεις και κανέναν άλλο. Αν δεν είσαι καλός με τον εαυτό σου, δεν μπορείς να είσαι καλός με κανέναν. Οι λεγόμενοι άγιοί σου, που είναι σκληροί με τον εαυτό τους, απλώς υποκρίνονται ότι είναι καλοί με τους άλλους. Δεν είναι δυνατό. Είναι ψυχολογικά αδύνατον. Αν δεν μπορείς να είσαι καλός με τον εαυτό σου, πώς γίνεται να είσαι καλός με τους άλλους;

Ό,τι είσαι με τον εαυτό σου, είσαι και με τους άλλους. Ας είναι αυτό μια βασική φράση. Αν μισείς τον εαυτό σου, θα μισείς και τους άλλους - και σε έχουν μάθει να μισείς τον εαυτό σου. Κανείς δεν σου είπε ποτέ, ΄΄Αγάπα τον εαυτό σου!΄΄ Η ίδια η ιδέα δεν έχει νόημα - να αγαπάς τον εαυτό σου; Πάντοτε νομίζουμε ότι για να αγαπάμε χρειάζεται να υπάρχει κάποιος άλλος. Αν όμως δεν το μάθεις αυτό με τον εαυτό σου, δεν θα μπορέσεις να το εφαρμόσεις με τους άλλους.

Σου έχουν πει, σε διαμόρφωσαν διαρκώς με την ιδέα ότι δεν έχεις καμιά αξία. Από κάθε κατεύθυνση σού έχουν δείξει, σου έχουν πει, ότι είσαι ανάξιος, ότι δεν είσαι αυτό που πρέπει να είσαι, ότι δεν είσαι αποδεκτός έτσι όπως είσαι. Υπάρχουν πολλά πρέπει που αιωρούνται πάνω από το κεφάλι σου και τα πρέπει εκείνα είναι σχεδόν αδύνατο να τα πραγματοποιήσεις. Κι όταν δεν μπορείς να τα πραγματοποιήσεις, όταν φαίνεσαι ελλιπής, νιώθεις ότι σε κατακρίνουν. Προβάλλει μέσα σου ένα βαθύ μίσος για τον εαυτό σου.

Πώς να αγαπάς τους άλλους; Είσαι τόσο γεμάτος από μίσος ώστε πού θα βρεις αγάπη; Έτσι λοιπόν υποκρίνεσαι απλώς, δείχνεις απλώς ότι αγαπάς. Κατά βάθος δεν αγαπάς κανέναν΄ δεν γίνεται. Οι υποκρισίες αυτές είναι καλές για λίγες μέρες, έπειτα χάνεται το χρώμα, έπειτα προβάλλει η πραγματικότητα.

Όλες οι ερωτικές σχέσεις είναι ταραχώδεις. Αργά ή γρήγορα, όλες οι ερωτικές σχέσεις δηλητηριάζονται πολύ. Και πώς δηλητηριάζονται έτσι; Υποκρίνονται κι οι δυο ότι αγαπούν, λένε συνεχώς κι οι δυο ότι αγαπούν. Ο πατέρας λέει ότι αγαπάει το παιδί΄ το παιδί λέει ότι αγαπάει τον πατέρα. Η μητέρα λέει ότι αγαπάει την κόρη της κι η κόρη λέει συνεχώς το ίδιο πράγμα. Τα αδέρφια λένε ότι αγαπιούνται. Όλος ο κόσμος μιλά για την αγάπη, τραγουδά για την αγάπη... και γίνεται να βρεις άλλο μέρος που να είναι τόσο πολύ δίχως αγάπη; Δεν υπάρχει ούτε ίχνος αγάπης - κι υπάρχουν βουνά ολόκληρα από λόγια, Ιμαλάια από ποίηση σχετικά με την αγάπη.

Φαίνεται ότι αποτελούν μια απλή αποζημίωση όλα αυτά τα ποιήματα. Επειδή δεν μπορούμε να αγαπήσουμε, χρειάζεται να πιστέψουμε κάπως μέσω της ποίησης, μέσω του τραγουδιού, πως αγαπάμε. Αυτό που μας λείπει στη ζωή, το βάζουμε μέσα στην ποίηση. Ό,τι μας λείπει συνεχώς στη ζωή, το βάζουμε στην κινηματογραφική ταινία, στο μυθιστόρημα. Η αγάπη είναι εντελώς απούσα, επειδή δεν έχουμε κάνει ακόμη το πρώτο βήμα.

Το πρώτο βήμα είναι: αποδέξου τον εαυτό σου έτσι όπως είσαι΄ άφησε όλα τα πρέπει. Μην κουβαλάς κανένα πρέπει μέσα στην καρδιά σου! Δεν χρειάζεται να είσαι κάποιος άλλος΄ δεν αναμένεται από σένα να κάνεις κάτι που δεν σου ανήκει. Πρέπει να είσαι απλώς ο εαυτός σου. Χαλάρωσε και να είσαι απλώς ο εαυτός σου. Δείξε σεβασμό προς την ατομικότητά σου κι έχε το θάρρος να βάζεις τη δική σου υπογραφή. Μην αντιγράφεις συνεχώς τις υπογραφές των άλλων.

Δεν αναμένεται από σένα να γίνεις ένας Ιησούς ή ένας Βούδας ή ένας Ραμακρίσνα΄ αναμένεται απλώς από σένα να γίνεις ο εαυτός σου. Ήταν καλό που ο Ραμακρίσνα δεν προσπάθησε ποτέ να γίνει κάποιος άλλος κι έτσι έγινε Ραμακρίσνα. Ήταν καλό που ο Ιησούς δεν προσπάθησε ποτέ να γίνει σαν τον Αβραάμ ή τον Μωυσή κι έτσι έγινε Ιησούς. Είναι καλό που ο Βούδας δεν προσπάθησε ποτέ να γίνει ένας Παταντζάλι ή ένας Κρίσνα΄ γι΄αυτό κι έγινε Βούδας.

Όταν δεν προσπαθείς να γίνεις κάποιος άλλος, τότε απλώς χαλαρώνεις΄ τότε προβάλλει η χάρις. Τότε είσαι γεμάτος μεγαλείο, αίγλη, αρμονία... γιατί τότε δεν υπάρχει σύγκρουση, δεν χρειάζεται να πας κάπου, δεν υπάρχει κάτι για το οποίο να παλέψεις, κάτι να το πιέσεις, να το επιβάλλεις βίαια στον εαυτό σου. Γίνεσαι αθώος.

Με την αθωότητα εκείνη θα νιώσεις ευσπλαχνία και αγάπη για τον εαυτό σου. Θα νιώσεις τόσο ευτυχισμένος με τον εαυτό σου που ακόμη κι αν έρθει το θεϊκό στοιχείο και σου χτυπήσει την πόρτα και πει, ΄΄Θέλεις να γίνεις κάποιος άλλος;΄΄ εσύ θα πεις, ΄΄Μήπως τρελάθηκες; Είμαι τέλειος! Ευχαριστώ, αλλά μην το δοκιμάσεις ξανά αυτό ποτέ΄ είμαι τέλειος έτσι όπως είμαι.΄΄

Τη στιγμή που θα μπορείς να πεις στην ύπαρξη, ΄΄Είμαι τέλειος έτσι όπως είμαι,΄΄ θα πρόκειται για εκείνο που ονομάζουμε σράντα στην Ανατολή - εμπιστοσύνη΄ έχεις τότε αποδεχτεί τον εαυτό σου κι έχοντας αποδεχτεί τον εαυτό σου, έχεις αποδεχτεί το δημιουργό. Αν αρνείσαι τον εαυτό σου, αρνείσαι το δημιουργό σου.

Αν πας και κοιτάξεις ένα πίνακα τού Πικάσο και πεις, ΄΄Λάθος ετούτο και λάθος εκείνο κι αυτό το χρώμα έπρεπε να είναι αλλιώς,΄΄ τότε αρνείσαι τον Πικάσο. Τη στιγμή που λες, ΄΄Πρέπει να είμαι με τον τάδε τρόπο,΄΄ προσπαθείς να βελτιώσεις την ύπαρξη. Θέλεις να πεις, ΄΄Έκανες σφάλματα΄ έπρεπε να είμαι με τον τάδε τρόπο κι εσύ με έφτιαξες με έναν άλλο τρόπο;΄΄ Προσπαθείς να βελτιώσεις την ύπαρξη. Δεν είναι δυνατό αυτό. Ο αγώνας σου είναι μάταιος΄ είσαι καταδικασμένος να αποτύχεις.

Κι όσο πιο πολύ αποτυγχάνεις, τόσο πιο πολύ μισείς. Όσο πιο πολύ αποτυγχάνεις, τόσο πιο πολύ νιώθεις να σε επικρίνουν. Όσο πιο πολύ αποτυγχάνεις, τόσο πιο πολύ νιώθεις πως είσαι ανίσχυρος. Και μέσα από αυτό το μίσος, την ανίσχυρη αίσθηση, πώς γίνεται να προβάλλει η ευσπλαχνία; Η ευσπλαχνία προβάλλει όταν είσαι εντελώς γειωμένος μέσα στην ύπαρξή σου. Λες, ΄΄Ναι, έτσι είμαι.΄΄ Δεν έχεις κάποια ιδανικά που πρέπει να τα ικανοποιήσεις. Κι αμέσως αρχίζει να συμβαίνει η ικανοποίηση!

Τα τριαντάφυλλα ανθίζουν τόσο όμορφα διότι δεν προσπαθούν να γίνουν λωτοί. Κι οι λωτοί ανθίζουν τόσο όμορφα επειδή δεν έχουν ακούσει ιστορίες για άλλα λουλούδια. Το κάθε τι μέσα στη φύση πάει πολύ όμορφα σε αρμονία, διότι κανείς δεν προσπαθεί να ανταγωνιστεί κανέναν, κανείς δεν προσπαθεί να γίνει κάποιος άλλος. Τα πάντα είναι έτσι όπως είναι.

Δες την ουσία! Να είσαι ο εαυτός σου και να θυμάσαι ότι δεν μπορείς να είσαι τίποτε άλλο, ό,τι κι αν κάνεις. Όλες οι προσπάθειες είναι μάταιες. Χρειάζεται να είσαι απλώς ο εαυτός σου.

Μόνο δυο τρόποι υπάρχουν. Ο ένας είναι: αν απορρίπτεις, μπορείς να μείνεις ο ίδιος΄ αν επικρίνεις, μπορείς να μείνεις ο ίδιος΄ ή, αν αποδέχεσαι, αν παραδίνεσαι, αν απολαμβάνεις, αν χαίρεσαι, μπορείς να είσαι ο ίδιος. Η στάση σου μπορεί να διαφέρει, εσύ όμως θα παραμείνεις όπως είσαι, ο άνθρωπος που είσαι. Όταν αποδέχεσαι, προβάλλει η ευσπλαχνία. Και τότε αρχίζεις να αποδέχεσαι τους άλλους!

Το έχεις προσέξει; Είναι πολύ δύσκολο να ζήσεις μαζί με κάποιον άγιο, πολύ δύσκολο. Μπορείς να ζήσεις με έναν αμαρτωλό΄ δεν μπορείς να ζήσεις με έναν άγιο, διότι ο άγιος θα σε επικρίνει συνεχώς: με τις κινήσεις του, με τα μάτια του, με τον τρόπο που θα σε κοιτάζει, με τον τρόπο που θα σου μιλάει. Ο άγιος δεν μιλά ποτέ μαζί σου΄ μιλάει βάζοντάς τα μαζί σου. Δεν σε κοιτάζει ποτέ΄ έχει πάντοτε κάποια ιδανικά μέσα στα μάτια του που τον σκιάζουν. Δεν βλέπει εσένα ποτέ. Έχει κάποιο πράγμα πέρα μακριά και σε συγκρίνει συνεχώς με κείνο... και φυσικά εσύ υπολείπεσαι πάντα. Το ίδιο του το βλέμμα σε κάνει να είσαι αμαρτωλός. Είναι πολύ δύσκολο να ζήσεις με έναν άγιο... αφού δεν αποδέχεται τον εαυτό του, πώς να αποδεχτεί εσένα; Έχει πολλά πράγματα μέσα του΄ νιώθει τις παράτονες νότες, θέλει να προχωρήσει πιο πέρα. Βέβαια, βλέπει και μέσα σε σένα τα ίδια πράγματα, με μεγεθυμένο τρόπο.

Κατ΄εμένα όμως άγιος είναι μόνον ο άνθρωπος εκείνος που έχει αποδεχτεί τον εαυτό του και με την αποδοχή αυτή έχει αποδεχτεί κι ολόκληρο τον κόσμο. Κατ΄εμένα, αυτή η κατάσταση τού νου είναι εκείνο που αποτελεί την αγιότητα: η κατάσταση τής πλήρους αποδοχής. Κι εκείνη γιατρεύει, θεραπεύει. Αν βρίσκεσαι με κάποιον που σε αποδέχεται πλήρως, είναι θεραπευτικό αυτό. Θα γιατρευτείς.