Όσο περισσότερο προχωρώ στο διαλογισμό, τόσο περισσότερο νιώθω υπεύθυνη για τον εαυτό μου και για την κατάσταση όλου του κόσμου. Πώς γίνεται αυτό;

Όσο περισσότερο γίνεσαι ο εαυτός σου, τόσο πιο πολύ θα αισθάνεσαι υπεύθυνη για τον κόσμο, διότι τόσο πιο πολύ θα γίνεσαι μέρος τού κόσμου - δεν είσαι ξέχωρη από εκείνον.

Αν είσαι αυθεντικά ο εαυτός σου, σημαίνει τούτο μια τεράστια ευθύνη, δεν πρόκειται όμως για βάρος. Πρόκειται για χαρά που μπορείς να κάνεις κάτι για την ύπαρξη.

Η ύπαρξη έχει κάνει τόσα πολλά για σένα που δεν υπάρχει τρόπος να τα ανταποδώσεις. Αλλά μπορούμε να κάνουμε κάτι. Θα είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με ό,τι έχει κάνει η ύπαρξη για μας, αλλά θα δείχνει την ευγνωμοσύνη μας. Το ζήτημα δεν είναι αν είναι κάτι μεγάλο ή μικρό΄ το ζήτημα είναι πως πρόκειται για την προσευχή μας, για την ευγνωμοσύνη μας και ότι συμμετέχουμε ολικά σε τούτο. Ναι, θα συμβεί: όσο πιο πολύ γίνεσαι ο εαυτός σου, τόσο πιο πολύ θα αρχίσεις να αισθάνεσαι την ύπαρξη ευθυνών που δεν είχες αισθανθεί ποτέ πριν.

Μου θυμίζει αυτό... Στη ζωή του Μαχαβίρα, ο πιο σπουδαίος τζαΐνα φιλόσοφος... Πήγαινε εκείνος από το ένα χωριό στο άλλο με τον κοντινό του μαθητή τον Γκοσαλάκ. Και συζητούν το εξής θέμα: ο Μαχαβίρα επιμένει, ΄΄Η υπευθυνότητά σου απέναντι στην ύπαρξη δείχνει πόσο έχεις επιτύχει την αυθεντική σου πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να δούμε την αυθεντική σου πραγματικότητα, μπορούμε όμως να δούμε την υπευθυνότητά σου.΄΄

Καθώς περπατούν, φτάνουν σε ένα μικρό φυτό. Και ο Γκοσαλάκ είναι ειδικός στη λογική - ξεριζώνει το φυτό και το πετάει πέρα. Ήταν ένα μικρό φυτό με μικρές ρίζες. Ο Μαχαβίρα είπε, ΄΄Αυτό είναι ανευθυνότητα. Δεν μπορείς όμως να κάνεις τίποτε ενάντια στην ύπαρξη. Μπορείς να προσπαθήσεις, αλλά θα φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα.΄΄

Ο Γκοσαλάκ είπε, ΄΄Τι μπορεί να μου κάνει η ύπαρξη; Ξερίζωσα αυτό το φυτό΄ τώρα δεν μπορεί η ύπαρξη να το ξαναφέρει στη ζωή.΄΄

Ο Μαχαβίρα έβαλε τα γέλια. Πήγαν στην πόλη, πήγαιναν για να ζητιανέψουν το φαγητό τους. Αφού έφαγαν, ερχόντουσαν προς τα πίσω κι έμειναν έκπληκτοι: το φυτό είχε ριζώσει και πάλι. Όσο βρίσκονταν στην πόλη, είχε αρχίσει να βρέχει και οι ρίζες του φυτού, έχοντας την ενίσχυση της βροχής, μπήκαν πάλι μέσα στο χώμα. Ήταν μικρές ρίζες, είχε αέρα κι ο αέρας βοήθησε το φυτό να σταθεί και πάλι όρθιο. Ώσπου να επιστρέψουν, το φυτό είχε επιστρέψει στην κανονική του θέση. Ο Μαχαβίρα είπε, ΄΄Κοίτα το φυτό. Σου είπα ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτε ενάντια στην ύπαρξη. Μπορείς να δοκιμάσεις, αλλά αυτό θα στραφεί εναντίον σου, γιατί θα σε κρατάει συνέχεια χωρισμένο από την ύπαρξη. Δεν θα σε φέρει πιο κοντά.

΄΄Κοίτα το φυτό. Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα συμβεί αυτό, ότι η βροχή μαζί με τον αέρα θα καταφέρουν να γυρίσει αυτό το μικρό φυτό, να ριζώσει μέσα στο χώμα. Θα ζήσει τη ζωή του. Μας φαίνεται σαν ένα μικρό φυτό, αποτελεί όμως μέρος ενός πελώριου σύμπαντος, μιας πελώριας ύπαρξης, της πιο μεγάλης δύναμης που υπάρχει.΄΄ Κι ο Μαχαβίρα είπε στον Γκοσαλάκ, ΄΄Στο σημείο αυτό χωρίζουν οι δρόμοι μας. Δεν μπορώ να επιτρέψω να ζει μαζί μου ένας άνθρωπος που είναι εναντίον τής ύπαρξης και δεν νιώθει καμιά υπευθυνότητα.΄΄

Την όλη φιλοσοφία τού Μαχαβίρα περί μη-βίας μπορεί κανείς να την εκφράσει καλύτερα ως φιλοσοφία ευλάβειας προς την ύπαρξη. Η μη-βία αποτελεί απλώς μέρος της.

Θα συμβαίνει συνεχώς: όσο πιο πολύ βρίσκεις τον εαυτό σου, τόσο πιο πολύ θα βλέπεις ότι είναι ο εαυτός σου υπεύθυνος για πολλά πράγματα για τα οποία δεν είχες νοιαστεί ποτέ.

Ας είναι κριτήριο το εξής: όσο πιο πολύ βλέπεις πως είναι ο εαυτός σου υπεύθυνος για ανθρώπους, πράγματα, για την ύπαρξη, τόσο πιο πολύ μπορείς να είσαι ήσυχη πως βρίσκεσαι στο σωστό δρόμο.