Ο Γκουρτζίεφ είπε, ΄΄Δεν είσαι τίποτε άλλο πέρα από το σώμα κι όταν πεθάνει το σώμα, θα πεθάνεις. Μόνον πότε-πότε επιβιώνει κάποιος – κάποιος που έχει δημιουργήσει ψυχή στη διάρκεια της ζωής του επιβιώνει μετά το θάνατο – όχι οι πάντες. Ένας Βούδας επιβιώνει΄ ένας Ιησούς επιβιώνει, όχι όμως εσύ! Εσύ απλώς θα πεθάνεις, δεν θα απομείνει ούτε ίχνος.΄΄

Τι προσπαθούσε να κάνει ο Γκουρτζίεφ; Σε συγκλόνιζε έως τις ίδιες σου τις ρίζες΄ προσπαθούσε να απομακρύνει όλες σου τις παρηγοριές και τις κουτές θεωρίες που σε βοηθούν συνεχώς να αναβάλεις τη δουλειά πάνω στον εαυτό σου. Να λέει τώρα στους ανθρώπους, ΄΄Δεν έχετε ψυχή, είστε σκέτα φυτά, ένα λάχανο ή ίσως ένα κουνουπίδι΄΄ – το κουνουπίδι είναι ένα λάχανο με πανεπιστημιακή εκπαίδευση – ΄΄αλλά τίποτε παραπάνω από τούτο....΄΄ Ήταν πραγματικά ένας Δάσκαλος par excellence. Τράβαγε την ίδια τη γη κάτω από τα πόδια σου. Σου έδινε ένα σοκ τόσο μεγάλο που αναγκαζόσουν να ξανασκεφτείς την όλη κατάσταση: θα παραμείνεις ένα λάχανο; Δημιουργούσε γύρω σου μια κατάσταση μέσα στην οποία χρειαζόταν να γυρέψεις και να αναζητήσεις την ψυχή, γιατί ποιος θέλει να πεθάνει;

Και η ιδέα ότι η ψυχή είναι αθάνατη βοήθησε τους ανθρώπους να παρηγορούν τον εαυτό τους ότι δεν πρόκειται να πεθάνουν, ότι ο θάνατος είναι απλώς κάτι το φαινομενικό, ένας μακρύς ύπνος, ένας ξεκούραστος ύπνος, και μετά θα ξαναγεννηθείς. Ο Γκουρτζίεφ λέει, ΄΄Ανοησίες. Όλα αυτά είναι ανοησίες! Θα πεθάνεις, θα είσαι πεθαμένος για πάντα – αν δεν έχεις δημιουργήσει ψυχή….΄΄

Δες τώρα τη διαφορά: σου έχουν πει ότι ήδη είσαι μια ψυχή και ο Γκουρτζίεφ το αλλάζει τελείως. Λέει, ΄΄Δεν είσαι ήδη μια ψυχή, είσαι μόνο μια ευκαιρία. Μπορείς να την χρησιμοποιήσεις, μπορείς να την χάσεις.΄΄

Και θα ήθελα να σου πω ότι ο Γκουρτζίεφ χρησιμοποιούσε απλώς ένα τέχνασμα. Δεν είναι αλήθεια. Οι πάντες γεννιούνται με ψυχή. Τι να κάνεις όμως με τους ανθρώπους που από πάντα χρησιμοποιούν την αλήθεια ως παρηγοριά; Ένας μεγάλος Δάσκαλος χρειάζεται μερικές φορές να λέει ψέματα – και μόνο ένας μεγάλος Δάσκαλος έχει το δικαίωμα να λέει ψέματα – μόνο και μόνο για να σε τραβήξει έξω από τον ύπνο σου.

Osho, The Dhammapada: The Way of the Buddha, Τόμος 2, Ομιλία #2 
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ

Έχουν κατακρίνει πολύ τον Γκουρτζίεφ επειδή έλεγε ψέματα – και τα ψέματα προέρχονταν από τους σούφι΄ ο ίδιος ήταν ένας σούφι. Είχε εκπαιδευτεί σε σούφικα μοναστήρια και σχολές. Και στη Δύση, μάλιστα, εισήγαγε τον σουφισμό στην παρούσα εποχή σε τελείως νέα εκδοχή. Ήταν όμως αδύνατο να τον καταλάβει ο κοινός χριστιανικός νους, διότι η αλήθεια αποτελεί αξία και κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί ότι ένας Δάσκαλος, ένας φωτισμένος Δάσκαλος, μπορεί να λέει ψέματα.

Μπορείς να σκεφτείς τον Ιησού να λέει ψέματα; Και ξέρω ο ίδιος ότι έλεγε ψέματα – αλλά οι χριστιανοί δεν μπορούν να το διανοηθούν: ΄΄Ο Ιησούς να λέει ψέματα; Όχι, είναι ο πιο ειλικρινής άνθρωπος.΄΄ Αλλά δεν ξέρεις – το ζήτημα των γνώσεων είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Έλεγε ψέματα σχετικά με πολλά πράγματα – χρειάζεται να το κάνει αυτό ένας Δάσκαλος, αν θέλει να βοηθήσει. Διαφορετικά, μπορεί να είναι ένας άγιος, αλλά δεν μπορεί να προέλθει καμιά βοήθεια από εκείνον. Κι αν δεν βοηθάει ένας άγιος, έχει ήδη πεθάνει. Αν δεν μπορεί να βοηθήσει ένας άγιος, ποιο το όφελος που βρίσκεται εδώ; Δεν έχει κανένα νόημα. Ό,τι μπορούσε να επιτύχει μέσω της ζωής, το έχει επιτύχει. Βρίσκεται εδώ για να βοηθάει.

Ο Γκουρτζίεφ δέχτηκε πολλή κριτική επειδή η Δύση δεν μπορούσε να τον καταλάβει, ο συνηθισμένος χριστιανικός νους δεν μπορούσε να τον καταλάβει. Υπάρχουν λοιπόν δυο εκδοχές για τον Γκουρτζίεφ στη Δύση. Η μια θεωρεί ότι ήταν ένας πολύ κατεργάρης άνθρωπος – καθόλου σοφός, ένας διάβολος με σάρκα και οστά. Η άλλη είναι πως ήταν ο μεγαλύτερος άγιος που γνώρισε ποτέ η Δύση τους τελευταίους λίγους αιώνες. Και οι δυο είναι αληθινές, διότι εκείνος βρισκόταν ακριβώς στη μέση. Ήταν μια προσωπικότητα ΄πο΄. Δεν μπορείς να πεις ναι, δεν μπορείς να πεις όχι σχετικά με κείνον. Μπορείς να πεις ότι ήταν ένας άγιος αμαρτωλός ή ένας αμαρτωλός άγιος. Δεν μπορείς όμως να διαιρέσεις, δεν μπορείς να είσαι τόσο απλός ως προς εκείνον. Οι γνώσεις που είχε ήταν πολύ περίπλοκες.

Osho, Journey to the Heart, Ομιλία #7 
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ

Ο Γκουρτζίεφ λέει: να θυμάσαι συνεχώς τον παρατηρητή – να θυμάσαι τον εαυτό. Ο Βούδας λέει ξέχνα τον παρατηρητή, παρατήρησε απλώς το παρατηρούμενο. Αν χρειάζεται να διαλέξεις ανάμεσα στον Βούδα και τον Γκουρτζίεφ, προτείνω να διαλέξεις τον Βούδα. Υπάρχει κάποιος κίνδυνος με τον Γκουρτζίεφ, να γίνεις υπερβολικά απασχολημένος με τον εαυτό σου – αντί να αποκτήσεις επίγνωση του εαυτού, μπορεί να γίνεις πολύ εγωκεντρικός, μπορεί να γίνεις εγωιστής. Το έχω αισθανθεί αυτό σε πολλούς μαθητές του Γκουρτζίεφ, έγιναν πάρα πολύ μεγάλοι εγωιστές. Όχι πως ο Γκουρτζίεφ ήταν εγωιστής – ήταν ένας από τους πιο σπάνιους φωτισμένους ανθρώπους της εποχής μας΄ η μέθοδός του όμως εμπεριέχει ένα κίνδυνο, είναι πολύ δύσκολο να κάνεις τη διάκριση ανάμεσα στην ενασχόληση με τον εαυτό και την ενθύμηση του εαυτού. Είναι τόσο λεπτή που είναι σχεδόν αδύνατο να κάνεις τη διάκριση΄ για τις αδαείς μάζες εκείνο που θα τις κυριεύσει είναι σχεδόν πάντα η ενασχόληση με τον εαυτό΄ δεν θα είναι η ενθύμηση του εαυτού.

Η ίδια η λέξη ΄΄εαυτός΄΄ είναι επικίνδυνη – βολεύεσαι όλο και πιο πολύ μέσα στην ιδέα του εαυτού. Και η ιδέα του εαυτού σε απομονώνει από την ύπαρξη.

Ο Βούδας λέει να ξεχάσεις τον εαυτό, διότι δεν υπάρχει κανείς εαυτός΄ ο εαυτός υπάρχει μόνο στην γραμματική, στη γλώσσα – δεν είναι κάτι το υπαρξιακό. Εσύ να παρατηρείς απλώς το περιεχόμενο. Καθώς παρατηρείς το περιεχόμενο, το περιεχόμενο αρχίζει να εξαφανίζεται. Όταν εξαφανιστεί το περιεχόμενο, παρατήρησε το θυμό σου – και καθώς τον παρατηρείς, θα δεις ότι εξαφανίζεται. Όταν εξαφανιστεί ο θυμός, υπάρχει η σιωπή. Δεν υπάρχει κανείς εαυτός, κανείς παρατηρητής και τίποτε να παρατηρήσεις΄ υπάρχει η σιωπή. Τη σιωπή αυτή τη φέρνει η Βιπάσανα, η μέθοδος του Βούδα για την επίγνωση.

Osho, This Very Body the Buddha, Ομιλία #4 
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ

Μια ηλικιωμένη γυναίκα εντυπωσιάστηκε πολύ από τον Ουσπένσκυ κι έπειτα πήγε να δει τον Γκουρτζίεφ. Μέσα σε μια εβδομάδα μόνο γύρισε πίσω και είπε στον Ουσπένσκυ, ΄΄Αισθάνομαι ότι είναι σπουδαίος ο Γκουρτζίεφ, αλλά δεν είμαι βέβαιη αν είναι καλός ή κακός, αν είναι κακός άνθρωπος, διαβολικός, ή αν είναι ένας άγιος. Δεν είμαι βέβαιη ως προς αυτό. Είναι σπουδαίος, αυτό είναι σίγουρο. Μπορεί όμως να είναι ένας σπουδαίος διάβολος, ή ένας σπουδαίος άγιος, αυτό δεν είναι σίγουρο.΄΄ Κι ο Γκουρτζίεφ συμπεριφερόταν με τρόπο που δημιουργούσε αυτή την εντύπωση.

Ο Άλαν Γουάτς έγραψε για τον Γκουρτζίεφ και τον αποκάλεσε κατεργάρη άγιο, επειδή μερικές φορές συμπεριφερόταν σαν κατεργάρης, επρόκειτο όμως για ηθοποιΐα και το έκανε σκόπιμα για να αποφύγει όλους εκείνους που θα του έπαιρναν χωρίς λόγο χρόνο και ενέργεια. Το έκανε για να στέλνει πίσω εκείνους που μπορούσαν να δουλεύουν μόνο αν ήταν σίγουροι. Επέτρεπε να μείνουν μόνο εκείνοι που μπορούσαν να δουλέψουν ακόμη κι όταν δεν ήταν βέβαιοι σχετικά με το Δάσκαλο, αλλά ήταν βέβαιοι για τον εαυτό τους.

Κι αν παραδοθείς στον Γκουρτζίεφ, θα μεταμορφωθείς έτσι περισσότερο από ό,τι αν παραδοθείς στον Ραμάνα Μαχάρσι, γιατί ο Ραμάνα Μαχάρσι είναι τόσο άγιος, τόσο απλός, που η παράδοση δεν σημαίνει τίποτε. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Είναι τόσο ανοικτός – ακριβώς σαν ένα μικρό παιδί –, τόσο αγνός, που θα συμβεί η παράδοση. Η παράδοση όμως εκείνη συμβαίνει λόγω του Ραμάνα Μαχάρσι, όχι λόγω του εαυτού σου. Είναι ένα τίποτα σε ό,τι αφορά εσένα. Αν συμβεί η παράδοση με τον Γκουρτζίεφ, τότε θα έχει συμβεί λόγω του εαυτού σου, γιατί ο Γκουρτζίεφ δεν πρόκειται να τη στηρίξει κατά κανένα τρόπο. Αντίθετα, δημιουργεί κάθε είδους εμπόδια. Αν παρά ταύτα παραδοθείς, θα σε μεταμορφώσει αυτό. Δεν υπάρχει λοιπόν κανείς λόγος να είσαι τελείως σίγουρος για κείνον – πράγμα αδύνατο – χρειάζεται όμως να είσαι σίγουρος για τον εαυτό σου.

Osho, Vedanta: Seven Steps to Samadhi, Ομιλία #5 
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ