Όταν κοιτάς ένα λουλούδι, ξέρεις ότι πρόκειται για τριαντάφυλλο. Το τριαντάφυλλο βρίσκεται εκεί κι εσύ είσαι μέσα σου. Κάτι από εσένα έρχεται στο τριαντάφυλλο, κάτι από εσένα προβάλλεται πάνω στο τριαντάφυλλο. Κάποιο είδος ενέργειας κινείται από εσένα, έρχεται στο τριαντάφυλλο, παίρνει τη μορφή του, το χρώμα και τη μυρωδιά και επιστρέφει και σε πληροφορεί ότι πρόκειται για ένα τριαντάφυλλο.

Όλες οι γνώσεις, όλα όσα ξέρεις, αποκαλύπτονται μέσω της γνωστικής λειτουργίας. Η γνώση είναι λειτουργία σου. Οι γνώσεις συλλέγονται μέσω αυτής της λειτουργίας. Η γνώση όμως αποκαλύπτει δυο πράγματα: το γνωστό και τον γνώστη. Όποτε γνωρίζεις ένα τριαντάφυλλο, οι γνώσεις σου είναι μισές αν ξεχνάς τον γνώστη που το γνωρίζει τούτο. Όσο λοιπόν γνωρίζεις το τριαντάφυλλο, υπάρχουν τρία πράγματα: το τριαντάφυλλο, το γνωστό, και ο γνώστης, εσύ, καθώς και η σχέση ανάμεσα στα δύο αυτά, η γνώση.

Οι γνώσεις λοιπόν μπορούν να διαιρεθούν σε τρία σημεία: τον γνώστη, το γνωστό και τη γνώση. Η γνώση είναι ακριβώς σαν μια γέφυρα ανάμεσα σε δυο σημεία, το υποκείμενο και το αντικείμενο. Κατά κανόνα, οι γνώσεις σου αποκαλύπτουν μόνο το γνωστό΄ ο γνώστης παραμένει αναποκάλυπτος. Κατά κανόνα, οι γνώσεις σου είναι σαν ένα βέλος: δείχνουν προς το τριαντάφυλλο, αλλά δεν δείχνουν ποτέ προς εσένα. Αν δεν αρχίσουν να δείχνουν προς εσένα, οι γνώσεις σου εκείνες θα σου επιτρέψουν να γνωρίσεις τα σχετικά με τον κόσμο, αλλά δεν θα σου επιτρέψουν να γνωρίσεις τα σχετικά με τον εαυτό σου.

Όλες οι τεχνικές διαλογισμού γίνονται προκειμένου να αποκαλύψουν τον γνώστη. Ο Τζωρτζ Γκουρτζίεφ χρησιμοποιούσε μια ορισμένη τεχνική ακριβώς σαν κι αυτήν. Την ονόμαζε ενθύμηση τού εαυτού. Έλεγε, όποτε γνωρίζεις κάτι, να θυμάσαι πάντοτε τον γνώστη. Μην τον ξεχνάς με το αντικείμενο. Θυμήσου το υποκείμενο.

Και τότε συμβαίνει ένα θαύμα: αν έχεις επίγνωση και του γνωστού και τού γνώστη, γίνεσαι ξαφνικά το τρίτο΄ δεν είσαι κανένα από αυτά. Με την απλή σου προσπάθεια να έχεις επίγνωση και του γνωστού και του γνώστη, γίνεσαι το τρίτο, γίνεσαι ο παρατηρητής. Εμφανίζεται αμέσως μια τρίτη δυνατότητα, γεννιέται ο παρατηρητής εαυτός, γιατί πώς γίνεται να τα γνωρίζεις και τα δυο; Αν είσαι ο γνώστης, τότε μένεις σταθερά σε ένα σημείο. Με την ενθύμηση τού εαυτού, μετακινείσαι από το σταθερό σημείο τού γνώστη. Τότε γνώστης είναι ο νους σου και το γνωστό είναι ο κόσμος και εσύ γίνεσαι ένα τρίτο σημείο, μια συνειδητότητα, ένας παρατηρητής εαυτός.

Το τρίτο αυτό σημείο δεν μπορείς να το υπερβείς και εκείνο που δεν μπορείς να το υπερβείς είναι το υπέρτατο στοιχείο.

Osho: απόσπασμα από το The Book of Secrets