Μη πράξη
΄΄Όταν έρχονται οι άνθρωποι σε μένα και με ρωτούν, ΄Πώς να κάνουμε διαλογισμό;΄ τους λέω, ΄Δεν υπάρχει λόγος να ρωτάτε πώς να κάνετε διαλογισμό, ρωτείστε απλώς πώς να μείνετε δίχως απασχόληση. Ο διαλογισμός συμβαίνει αυθόρμητα. Ρωτείστε απλώς πώς να μείνετε δίχως απασχόληση, αυτό είναι όλο. Αυτό είναι το τρικ του διαλογισμού – πώς να μείνει κανείς δίχως απασχόληση. Τότε δεν μπορείς να κάνεις τίποτε. Ο διαλογισμός θα ανθίσει.΄
΄΄Όταν δεν κάνεις τίποτα, η ενέργεια πηγαίνει προς το κέντρο, καταλαγιάζει προς τα κάτω στο κέντρο. Όταν κάνεις κάτι, η ενέργεια πηγαίνει προς τα έξω. Η πράξη είναι ένας τρόπος κίνησης προς τα έξω. Η μη πράξη είναι ένας τρόπος κίνησης προς τα μέσα. Η απασχόληση είναι μια διαφυγή. Μπορείς να διαβάζεις τη Βίβλο, να το κάνεις ως απασχόληση. Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη θρησκευτική απασχόληση και την εγκόσμια απασχόληση: κάθε απασχόληση είναι απασχόληση και σε βοηθά να μένεις προσκολλημένος έξω από την ύπαρξή σου. Αποτελούν δικαιολογία για να μένεις έξω.
΄΄Ο άνθρωπος είναι αδαής και τυφλός και θέλει να παραμείνει αδαής και τυφλός, διότι αν έρθει προς τα μέσα του, τού φαίνεται σαν να μπαίνει μέσα στο χάος. Χρειάζεται να το αντιμετωπίσεις και να περάσεις μέσα από εκεί. Απαιτείται θάρρος – θάρρος να είσαι ο εαυτός σου και θάρρος για να πας προς τα μέσα σου. Δεν έχω συναντήσει μεγαλύτερο θάρρος από τούτο – το θάρρος να είναι κανείς διαλογιστικός.
΄΄Οι άνθρωποι όμως που απασχολούνται προς τα έξω με τα εγκόσμια πράγματα ή με τα μη εγκόσμια πράγματα, που πάντως μένουν απασχολημένοι έτσι κι αλλιώς, νομίζουν – κι έχουν δημιουργήσει και μια φήμη σχετικά με αυτό, έχουν τους δικούς τους φιλοσόφους – λένε ότι αν είσαι εσωστρεφής, είσαι κάπως αρρωστημένος, κάτι δεν πάει καλά με σένα. Και αποτελούν την πλειοψηφία. Αν διαλογίζεσαι, αν κάθεσαι σιωπηλά, σε κοροϊδεύουν: ΄Τι κάνεις εκεί; Κοιτάς τον αφαλό σου; Τι κάνεις; Ανοίγεις το τρίτο σου μάτι; Πού πας; Άρρωστος είσαι; Γιατί τι υπάρχει εκεί που πας μέσα σου; Τίποτα δεν υπάρχει μέσα.΄
΄΄Το μέσα δεν υπάρχει για την πλειοψηφία των ανθρώπων, μόνο το απέξω υπάρχει. Και ισχύει το αντίθετο ακριβώς – μόνο το μέσα είναι πραγματικό΄ το απέξω δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα όνειρο. Αποκαλούν όμως αρρωστημένους τους εσωστρεφείς, αποκαλούν αρρωστημένους τους διαλογιστές. Στη Δύση νομίζουν ότι η Ανατολή είναι λίγο αρρωστημένη. Τι νόημα έχει να κάθεσαι μόνος σου και να κοιτάς μέσα σου; Τι θα βρεις εκεί; Τίποτα δεν υπάρχει.
΄΄Ο Ντέιβιντ Χιουμ, ένας από τους μεγάλους Βρετανούς φιλοσόφους, δοκίμασε κάποτε... επειδή μελετούσε τις Ουπανισάδες, οι οποίες λένε συνεχώς: Πήγαινε μέσα σου, πήγαινε μέσα σου – αυτό είναι το μόνο μήνυμά τους. Το δοκίμασε λοιπόν. Έκλεισε τα μάτια του κάποια μέρα – ένας τελείως κοσμικός άνθρωπος, πολύ λογικός, εμπειρικός, αλλά καθόλου διαλογιστικός – έκλεισε τα μάτια του και είπε, ΄Είναι τόσο βαρετό! Είναι βαρετό πράγμα να κοιτάς μέσα σου. Κυκλοφορούν οι σκέψεις, πότε-πότε και κάποιο συναίσθημα, και τρέχουν συνέχεια μέσα στο νου κι εσύ τα κοιτάς αυτά συνεχώς – τι νόημα έχει; Είναι άχρηστο πράγμα. Δεν έχει καμιά χρησιμότητα.΄
΄΄Και αυτό είναι που καταλαβαίνουν πολλοί άνθρωποι. Η άποψη του Χιουμ είναι η άποψη της πλειοψηφίας: Τι θα βρεις μέσα σου; Έχει σκοτάδι, σκέψεις που επιπλέουν εδώ κι εκεί. Τι θα κάνεις εκεί; Τι θα κερδίσεις; Αν είχε περιμένει ο Χιουμ λίγο περισσότερο – και είναι δύσκολο αυτό για τέτοιους ανθρώπους – αν ήταν λίγο πιο υπομονετικός, σιγά-σιγά οι σκέψεις εξαφανίζονται, τα συναισθήματα καταλαγιάζουν. Αν όμως του είχε συμβεί αυτό, θα έλεγε, ΄Έτσι είναι χειρότερα, διότι έρχεται το κενό. Τουλάχιστον πρώτα υπήρχαν οι σκέψεις, κάτι να με απασχολήσει, να το κοιτάξω, να το σκεφτώ. Τώρα έχουν εξαφανιστεί ακόμη και οι σκέψεις΄ μόνο άδειος χώρος... Τι να τον κάνω τον άδειο χώρο; Είναι τελείως άχρηστος.΄
΄΄Αλλά αν είχε περιμένει κι άλλο λίγο, τότε εξαφανίζεται και το σκοτάδι. Είναι ακριβώς όπως όταν έρχεσαι από τον καυτό ήλιο και μπαίνεις στο σπίτι: όλα δείχνουν σκοτεινά, διότι τα μάτια σου χρειάζονται λίγη προσαρμογή. Είναι καθηλωμένα με τον καυτό ήλιο απέξω΄ το σπίτι σου συγκριτικά φαίνεται σκοτεινό. Δεν βλέπεις, νιώθεις σαν να είναι νύχτα. Περίμενε όμως, κάθησε, ξεκουράσου σε ένα κάθισμα και μετά από λίγα δευτερόλεπτα τα μάτια προσαρμόζονται. Τώρα δεν είναι σκοτεινά, έχει λίγο περισσότερο φως... Ξεκουράσου για μια ώρα και όλα θα είναι φωτεινά, δεν θα υπάρχει καθόλου σκοτάδι.
΄΄Αν είχε περιμένει λίγο περισσότερο ο Χιουμ, τότε και το σκοτάδι επίσης εξαφανίζεται. Επειδή έχεις ζήσει επί πολλές ζωές έξω στον καυτό ήλιο, τα μάτια σου έχουν γίνει σταθερά, έχουν χάσει την ευελιξία τους. Χρειάζονται προσαρμογή. Όταν μπαίνει κανείς μέσα στο σπίτι του, χρειάζεται λίγη ώρα, λίγος χρόνος, κάποια υπομονή. Μην βιάζεσαι.
΄΄Με βιαστικό τρόπο κανείς δεν μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του. Πρόκειται για μια πάρα πολύ βαθιά αναμονή. Χρειάζεται άπειρη υπομονή. Σιγά-σιγά εξαφανίζεται το σκοτάδι. Εμφανίζεται ένα φως χωρίς κάποια πηγή. Δεν έχει φλόγα μέσα του, δεν καίει κάποια λυχνία, δεν υπάρχει κάποιος ήλιος. Ένα φως, όπως ακριβώς το πρωί: η νύχτα έχει εξαφανιστεί και ο ήλιος δεν έχει ανατείλει... Ή το βράδυ – το δειλινό, όταν έχει δύσει ο ήλιος και δεν έχει κατέλθει ακόμη η νύχτα. Γι΄αυτό και οι ινδουϊστές ονομάζουν την ώρα της προσευχής τους σάντυα. Σάντυα σημαίνει δειλινό, φως χωρίς καμιά πηγή.
΄΄Όταν πηγαίνεις μέσα σου, θα φτάσεις σε ένα φως χωρίς καμιά πηγή. Μέσα στο φως αυτό αρχίζεις για πρώτη φορά να καταλαβαίνεις τον εαυτό σου, ποιος είσαι, διότι είσαι αυτό το φως. Είσαι εκείνο το δείλι, εκείνο το σάντυα, εκείνη η καθαρή διαύγεια, εκείνη η αντίληψη, τότε που εξαφανίζεται ο παρατηρητής και το παρατηρούμενο και απομένει μόνο το φως.΄΄
Osho, Just Like That, Ομιλία #6
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά: κάνε κλικ εδώ