Στο ενδιάμεσο κενό
΄΄Έχε επίγνωση της νοητικής σου διεργασίας, του πώς δουλεύει ο νους σου. Μόλις αποκτήσεις επίγνωση της λειτουργίας του νου σου, δεν είσαι ο νους. Η ίδια η επίγνωση σημαίνει ότι βρίσκεσαι πέραν αυτού: απόμακρος, ένας παρατηρητής. Κι όσο περισσότερη επίγνωση αποκτάς, τόσο πιο πολύ θα μπορείς να βλέπεις τα ενδιάμεσα κενά ανάμεσα στην εμπειρία και στις λέξεις. Υπάρχουν τα κενά, αλλά έχεις τόσο λίγη επίγνωση που δεν τα βλέπεις ποτέ. Ανάμεσα σε δυο λέξεις υπάρχει πάντοτε ένα κενό, όσο αδιόρατο κι αν είναι, όσο μικρό κι αν είναι. Αλλιώς οι δυο λέξεις δεν μπορεί να παραμένουν δυο΄ θα γίνουν μια.
΄΄Ανάμεσα σε δυο λέξεις υπάρχει πάντα το ενδιάμεσο κενό, όσο αδιόρατο κι αν είναι, όσο μικρό κι αν είναι, πάντως υπάρχει το κενό. Ανάμεσα σε δυο μουσικές νότες υπάρχει σιωπή, όσο αδιόρατη κι αν είναι. Αλλιώς οι δυο νότες δεν μπορεί να είναι δυο΄ δυο λέξεις δεν μπορούν να είναι δυο χωρίς ένα διάστημα – ένα δίχως λέξεις διάστημα βρίσκεται πάντοτε εκεί. Χρειάζεται όμως να έχει οξεία επίγνωση κανείς, να είναι προσεκτικός, για να αντιληφθεί το ενδιάμεσο κενό, το διάστημα.
΄΄Όσο πιο πολλή επίγνωση αποκτάς, τόσο πιο αργά κινείται ο νους. Είναι πάντα κάτι το σχετικό. Όσο πιο λίγη επίγνωση έχεις, τόσο πιο γρήγορος είναι ο νους΄ όσο πιο πολλή επίγνωση έχεις, τόσο πιο αργή είναι η διεργασία του νου. Σε όλα τα πράγματα... επειδή όμως έχεις αποκτήσει επίγνωση, μοιάζει σαν να είναι πιο αργός, φαίνεται πιο αργός΄ ο ίδιος είναι. Εσύ όμως δείχνεις οξυδέρκεια, παρατηρείς, έχεις γίνει πιο συνειδητός. Περισσότερη συνειδητότητα σημαίνει νους πιο αργός. Όταν είναι ο νους πιο αργός, διευρύνονται τα ενδιάμεσα κενά΄ μπορείς να τα διακρίνεις.
΄΄Είναι ακριβώς όπως μια ταινία. Όταν δουλεύει αργά η μηχανή της προβολής, βλέπεις τα κενά. Υπάρχουν πάρα πολλά κενά – κενά και άλλα κενά. Αν σηκώσω το χέρι μου, δεν μπορεί να το κινηματογραφήσει κανείς χωρίς κενά. Μπορώ να το σηκώσω χωρίς κενά, αλλά δεν μπορεί να κινηματογραφηθεί χωρίς κενά. Το ανασηκωμένο μου χέρι, ένα ανασηκωμένο πόδι, χρειάζεται να κινηματογραφηθεί σε χιλιάδες τμήματα και το κάθε ένα τμήμα θα είναι μια ακίνητη, νεκρή φωτογραφία. Τα χίλια εκείνα τμήματα, οι τμηματικές φωτογραφίες – τμηματικές, νεκρές – αν περάσουν μπροστά από τα μάτια σου τόσο γρήγορα ώστε να μην μπορείς να δεις τα κενά, τότε βλέπεις το χέρι να ανυψώνεται. Βλέπεις τότε το χέρι να ανυψώνεται διαδοχικά, διότι δεν βλέπεις τα κενά. Διαφορετικά, δεν γίνεται να γίνουν ταινίες χωρίς κενά. Τα κενά βρίσκονται εκεί.
΄΄Και ο νους επίσης είναι ακριβώς σαν μια μηχανή προβολής, λεκτικής προβολής. Υπάρχουν ενδιάμεσα κενά. Έχε περισσότερη επίγνωση και πρόσεχε πιο πολύ το νου σου και θα τα δεις τα κενά. Είναι ακριβώς σαν τις εικόνες gestalt. Μπορεί να φτιαχτεί μια εικόνα την οποία να βλέπει κανείς ως δυο πράγματα, αλλά δεν βλέπεις ταυτόχρονα και τα δυο πράγματα μαζί. Η εικόνα μπορεί να δείχνει μια ηλικιωμένη γυναίκα κι η ίδια εικόνα μπορεί να δείχνει και κάποια νεότερη γυναίκα. Βρίσκονται και οι δυο μέσα στην εικόνα, αν όμως βλέπεις τη μια, δεν θα βλέπεις και την άλλη, διότι αλλάζει η προσοχή. Εστιάζεσαι στη μια και τότε δεν φαίνεται η άλλη. Όταν βλέπεις την άλλη, χάνεται η προηγούμενη. Ξέρεις τώρα ότι οι ίδιες κουκίδες, τα ίδια ίχνη από το μελάνι, περιέχουν δυο εικόνες. Το ξέρεις τώρα πάρα πολύ καλά, τις έχεις δει και τις δυο, αλλά δεν μπορείς να τις δεις και τις δυο ταυτόχρονα. Ακόμη και τώρα δεν μπορείς να τις δεις και τις δυο ταυτόχρρνα. Αν βλέπεις την ηλικιωμένη γυναίκα, δεν βλέπεις τη νεότερη. Και θα έχεις μάλιστα κάποια δυσκολία αλλαγής από τη μια εικόνα στην άλλη, γιατί η εστίαση γίνεται σταθερή. Το ξέρεις – έχεις δει τώρα και την άλλη εικόνα – αλλά θα δυσκολευτείς κάπως να αλλάξεις την εστίαση. Όταν αλλάξει η εστίαση, θα βλέπεις τη νεότερη γυναίκα, θα χαθεί όμως η πιο ηλικιωμένη.
΄΄Το ίδιο συμβαίνει και με το νου. Πρόκειται για gestalt. Αν βλέπεις τις λέξεις, δεν μπορείς να δεις τα ενδιάμεσα κενά. Αν βλέπεις τα κενά, δεν μπορείς να δεις τις λέξεις. Αλλά τώρα το ξέρεις: υπάρχουν οι λέξεις, υπάρχουν και τα κενά και κάθε μια λέξη την ακολουθεί ένα κενό και κάθε κενό το ακολουθεί μια λέξη, αλλά δεν μπορείς να βλέπεις ταυτόχρονα και τα δυο. Αν εστιάζεσαι στο κενό, χάνεις τις λέξεις και βρίσκεσαι ξαφνικά σε διαλογισμό. Δεν θα υπάρχουν λέξεις. Ιδού το κενό!
΄΄Οι λέξεις αυτές και τα κενά αυτά είναι δυο πράγματα του νου. Ο νους διαιρείται σε δυο πράγματα – τα κενά και τις λέξεις – αλλά κάθε λέξη έρχεται μετά από ένα κενό και κάθε κενό έρχεται μετά από μια λέξη. Η διαίρεση υπάρχει σε σειρά΄ ο νους δεν διαιρείται σε δυο στεγανά μέρη – τις λέξεις και τα κενά. Είναι αναμεμειγμένα. Είναι αλυσιδωτά. Δυο λέξεις συνδέονται μέσω ενός κενού και δυο κενά συνδέονται μέσω μιας λέξης.
΄΄Ο νους που εστιάζεται, η συνειδητότητα που εστιάζεται μόνο πάνω στις λέξεις είναι μη-διαλογιστική. Η συνειδητότητα που εστιάζεται μόνο πάνω στα ενδιάμεσα κενά είναι διαλογιστική. Ο διαλογισμός λοιπόν αποτελεί ΄προσοχή τού gestalt΄ - προσοχή, επίγνωση, συνείδηση των κενών. Και δεν γίνεται να έχεις επίγνωση και των δυο ταυτόχρονα, είναι αδύνατο. Έτσι λοιπόν, όποτε έχεις επίγνωση, οι λέξεις θα χάνονται. Όποτε παρατηρείς με οξυδέρκεια, δεν θα βρίσκεις λέξεις΄ θα βρίσκεις μόνο το κενό.
΄΄Ούτε καν τα ΄κενά΄, διότι μπορείς να αισθανθείς τη διαφορά ανάμεσα σε δυο λέξεις, αλλά δεν μπορείς να αισθανθείς διαφορά ανάμεσα σε δυο κενά. Οι λέξεις λοιπόν είναι πάντοτε πληθυντικού αριθμού και το κενό είναι πάντοτε ενικού αριθμού: το κενό. Γι΄αυτό και χρησιμοποιώ ΄το κενό΄. Οι λέξεις μπορεί να είναι πολλές΄ τα κενά δεν μπορεί. Γίνονται ένα. Μπαίνουν το ένα στην περιοχή του άλλου και γίνονται ένα. Κατ΄εμένα λοιπόν, διαλογισμός σημαίνει εστίαση στο ενδιάμεσο κενό.΄΄
Osho, The Psychology of the Esoteric, Ομιλία #2
Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά: κάνε κλικ εδώ