Nil.jpg

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΒΙΠΑΣΣΑΝΑ;

<< Πίσω

Η βιπάσσανα είναι ένα τόσο απλό πράγμα που μπορεί να την κάνει ακόμη και ένα παιδί. Μάλιστα, ακόμη και το πιο μικρό παιδί μπορεί να την κάνει καλύτερα από σένα, γιατί δεν έχει γεμίσει ακόμη με τα σκουπίδια τού νου΄ είναι ακόμη καθαρό και αθώο.

Η βιπάσσανα μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους. Μπορείς να διαλέξεις ποιος σου ταιριάζει καλύτερα.
Ο πρώτος είναι: επίγνωση των πράξεών σου, του σώματός σου, της καρδιάς σου. Όταν περπατάς, πρέπει να περπατάς με επίγνωση. Όταν κινείς το χέρι, πρέπει να το κινείς με επίγνωση, ξέροντας καλά ότι κινείς το χέρι. Μπορεί να το κινείς χωρίς καμιά συνειδητότητα, σαν ένα μηχανικό πράγμα. Κάνεις ένα πρωινό περίπατο΄ μπορεί να περπατάς συνέχεια χωρίς να έχεις επίγνωση των ποδιών σου. Να είσαι λοιπόν σε εγρήγορση ως προς τις κινήσεις τού σώματος. Όταν τρως, να είσαι σε εγρήγορση ως προς τις κινήσεις που χρειάζονται για να τρως. Όταν κάνεις μπάνιο, να είσαι σε εγρήγορση ως προς την δροσιά που έρχεται σε σένα, το νερό που πέφτει πάνω σου και την τεράστια χαρά που σου δίνει... Να είσαι απλώς σε εγρήγορση. Δεν πρέπει να γίνεται κάτι συνεχώς σε ασυνείδητη κατάσταση.

Και το ίδιο και με το νου σου: όποια σκέψη περνάει από την οθόνη τού νου σου, να είσαι απλώς παρατηρητής. Όποιο συναίσθημα περνάει από την οθόνη τής καρδιάς σου, να παραμένεις απλώς παρατηρητής, μην αναμειγνύεσαι, μην ταυτίζεσαι, μην αποτιμάς τι είναι καλό, τι είναι κακό΄ δεν αποτελεί αυτό μέρος τού διαλογισμού σου. Ο διαλογισμός σου πρέπει να είναι η δίχως επιλογές επίγνωση.

Θα μπορέσεις κάποια μέρα να δεις ακόμη και πολύ λεπτές διαθέσεις: πώς εγκαθίσταται μέσα σου η λύπη, ακριβώς όπως η νύχτα που εγκαθίσταται σιγά-σιγά σε όλο τον κόσμο, πώς ένα μικρό πράγμα σε κάνει ξαφνικά χαρούμενο.

Να είσαι απλώς παρατηρητής. Μην σκέφτεσαι, ΄΄Είμαι λυπημένος.΄΄  Γνώριζε απλώς, ΄΄Υπάρχει γύρω μου λύπη, υπάρχει γύρω μου χαρά. Αντιμετωπίζω ένα ορισμένο συναίσθημα ή μια ορισμένη διάθεση.΄΄ Εσύ όμως βρίσκεσαι πάντα μακριά: ένας παρατηρητής πάνω στους λόφους και όλα τα άλλα συμβαίνουν κάτω στην κοιλάδα. Αυτός είναι ένας από τους τρόπους που μπορείς να κάνεις τη βιπάσσανα.

Και για μια γυναίκα, η αίσθησή μου είναι ότι αυτό είναι το ευκολότερο, γιατί η γυναίκα έχει περισσότερη εγρήγορση ως προς το σώμα της από ό,τι ο άντρας. Είναι η φύση της έτσι. Έχει περισσότερη συνειδητότητα ως προς την εμφάνισή της, το πώς περπατάει, το πώς κάθεται΄ προσέχει πάντα να δείχνει χάρη. Και δεν είναι μόνο η διάπλασή της τέτοια΄ είναι κάτι το φυσικό και βιολογικό.

Οι μητέρες που έχουν την εμπειρία τής απόκτησης τουλάχιστον δυο ή τριών παιδιών, αρχίζουν να αισθάνονται μετά από κάποια στιγμή αν κυοφορούν αγόρι ή κορίτσι μέσα στην κοιλιά τους. Το αγόρι αρχίζει να παίζει ποδόσφαιρο΄ αρχίζει να κλωτσάει εδώ κι εκεί, αρχίζει να κάνει αισθητό τον εαυτό του, ανακοινώνει ότι βρίσκεται εδώ. Το κορίτσι μένει σιωπηλό και χαλαρωμένο΄ δεν παίζει ποδόσφαιρο, δεν κλωτσάει, δεν ανακοινώνει. Μένει όσο γίνεται πιο ήσυχη, όσο γίνεται πιο χαλαρωμένη.
Δεν είναι λοιπόν ζήτημα διάπλασης, γιατί ακόμη και μέσα στην κοιλιά τής μητέρας βλέπεις τη διαφορά ανάμεσα στο αγόρι και το κορίτσι. Το αγόρι είναι αεικίνητο΄ δεν μπορεί να κάτσει σε ένα μέρος. Πηγαίνει παντού. Θέλει να κάνει τα πάντα, θέλει να γνωρίσει τα πάντα. Το κορίτσι συμπεριφέρεται με τελείως διαφορετικό τρόπο.

Ο δεύτερος τρόπος είναι η αναπνοή, να αποκτήσεις επίγνωση τής αναπνοής. Καθώς εισέρχεται η αναπνοή, η κοιλιά σου αρχίζει να ανεβαίνει, και καθώς εξέρχεται η αναπνοή, η κοιλιά σου αρχίζει να κατεβαίνει και πάλι. Η δεύτερη λοιπόν μέθοδος είναι να έχεις επίγνωση της κοιλιάς, καθώς ανεβαίνει και κατεβαίνει. Απλώς η επίγνωση τής κοιλιάς καθώς ανεβαίνει και κατεβαίνει... Και η κοιλιά βρίσκεται πολύ κοντά στις πηγές της ζωής, γιατί το παιδί συνδέεται με τη ζωή τής μητέρας μέσω του αφαλού. Πίσω από τον αφαλό βρίσκεται η πηγή τής ζωής του. Όταν λοιπόν ανεβαίνει η κοιλιά, είναι στην πραγματικότητα η ενέργεια τής ζωής που ανεβαίνει, ο πίδακας τής ζωής που ανεβαίνει και ξαναπέφτει με κάθε αναπνοή. Και αυτή η τεχνική δεν είναι δύσκολη και ίσως να είναι ακόμη και πιο εύκολη, γιατί είναι μια μεμονωμένη τεχνική.

Με την πρώτη τεχνική, πρέπει να έχεις επίγνωση τού σώματος, πρέπει να έχεις επίγνωση του νου, πρέπει να έχεις επίγνωση των συναισθημάτων, των διαθέσεων σου. Έχει λοιπόν τρία στάδια. Το δεύτερο είδος έχει ένα μόνο στάδιο: μόνο την κοιλιά, καθώς ανεβαίνει και κατεβαίνει. Και το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Καθώς αποκτάς περισσότερη επίγνωση τής κοιλιάς, ο νους γίνεται σιωπηλός, η καρδιά γίνεται σιωπηλή, οι διαθέσεις εξαφανίζονται

Και η τρίτη είναι να έχεις επίγνωση τής αναπνοής στην είσοδο, όταν η αναπνοή εισέρχεται από τα ρουθούνια. Νιώσε την στο άκρο εκείνο, το άλλο άκρο σε σχέση με την κοιλιά, νιώσε την από τη μύτη. Η αναπνοή που εισέρχεται δίνει κάποια δροσιά στα ρουθούνια σου. Κι έπειτα η αναπνοή που εξέρχεται.... η αναπνοή που εισέρχεται, η αναπνοή που εξέρχεται...

Είναι και αυτό δυνατό. Είναι πιο εύκολο για τους άντρες από ό,τι για τις γυναίκες. Η γυναίκα έχει περισσότερη επίγνωση τής κοιλιάς. Οι περισσότεροι άντρες δεν αναπνέουν καν τόσο βαθιά ως την κοιλιά. Το στέρνο τους ανεβαίνει και κατεβαίνει, γιατί επικρατεί στον κόσμο ένα λάθος είδος αθλητισμού. Ασφαλώς δίνει πιο όμορφο σχήμα στο σώμα να είναι το στέρνο σου ψηλά κι η κοιλιά σου σχεδόν ανύπαρκτη.
Ο άντρας επέλεξε να αναπνέει μόνο μέχρι το στέρνο κι έτσι το στέρνο μεγαλώνει συνεχώς και η κοιλιά συρρικνώνεται προς τα μέσα. Αυτό του φαίνεται να είναι πιο αθλητικό. Σε όλο τον κόσμο, με εξαίρεση την Ιαπωνία, όλοι οι αθλητές κι οι δάσκαλοι των αθλητών δίνουν έμφαση να αναπνέεις γεμίζοντας τους πνεύμονες, διευρύνοντας το στέρνο σου και έλκοντας προς τα μέσα την κοιλιά. Ιδανικό αποτελεί το λιοντάρι που το στέρνο του είναι μεγάλο και η κοιλιά του πολύ μικρή. Γίνε λοιπόν σαν το λιοντάρι΄ αυτός έγινε ο κανόνας των γυμναστών και των ανθρώπων που δουλεύουν με το σώμα.

Η Ιαπωνία είναι η μόνη εξαίρεση, όπου δεν τους νοιάζει αν το στέρνο είναι ευρύ και η κοιλιά τραβηγμένη προς τα μέσα. Χρειάζεται κάποια πειθαρχία για να τραβήξεις προς τα μέσα την κοιλιά΄ δεν είναι κάτι το φυσικό. Η Ιαπωνία διάλεξε τον φυσικό τρόπο΄ έτσι θα σου κάνει εντύπωση αν δεις ένα γιαπωνέζικο άγαλμα τού Βούδα. Είναι ο τρόπος που μπορείς να ξεχωρίσεις αμέσως αν το άγαλμα είναι ινδικό ή γιαπωνέζικο. Τα ινδικά αγάλματα τού Γκωτάμα Βούδα έχουν πολύ αθλητικό σώμα: η κοιλιά είναι πολύ μικρή και το στέρνο πολύ ευρύ. Αλλά ο γιαπωνέζικος Βούδας είναι τελείως διαφορετικός΄ το στέρνο του είναι σχεδόν σιωπηλό, γιατί αναπνέει από την κοιλιά, η κοιλιά του όμως είναι μεγαλύτερη. Δεν δείχνει πολύ ωραία, γιατί η ιδέα που επικρατεί στον κόσμο είναι το αντίστροφο, και είναι τόσο παλιά. Αλλά είναι πιο φυσικό να αναπνέεις από την κοιλιά, είναι πιο χαλαρωτικό.

Συμβαίνει τη νύχτα όταν κοιμάσαι: δεν αναπνέεις από το στέρνο, αναπνέεις από την κοιλιά. Γι΄αυτό ακριβώς είναι η νύχτα τόσο χαλαρωτική ως εμπειρία. Μετά από τον ύπνο σου, το πρωί αισθάνεσαι τόσο φρέσκος, τόσο νέος, γιατί ολόκληρη τη νύχτα ανάπνεες με φυσικό τρόπο... βρισκόσουν στην Ιαπωνία!

Αυτά είναι τα δυο σημεία: αν φοβάσαι πως η αναπνοή από την κοιλιά και η παρατήρηση τού πώς ανεβαίνει και κατεβαίνει η κοιλιά θα χαλάσει την αθλητική σου μορφή... ίσως οι άντρες να ενδιαφέρονται περισσότερο για την αθλητική μορφή. Γι΄αυτούς λοιπόν είναι πιο εύκολο να παρατηρούν κοντά στα ρουθούνια, όπου εισέρχεται η αναπνοή. Παρατήρησε, και όταν βγαίνει η αναπνοή, παρατήρησε.

Υπάρχουν τρεις τρόποι. Είναι κατάλληλος ο οποιοσδήποτε. Αν θέλεις να κάνεις δυο τρόπους μαζί, μπορείς να κάνεις δυο τρόπους μαζί΄ τότε η προσπάθεια θα γίνει πιο εντατική. Αν θέλεις να κάνεις και τους τρεις τρόπους μαζί, μπορείς να κάνεις και τους τρεις τρόπους μαζί. Τότε η διαδικασία θα γίνει γρηγορότερη. Όλα όμως εξαρτώνται από σένα, το τι αισθάνεσαι ότι είναι εύκολο.
Να θυμάσαι: το εύκολο είναι το σωστό.

Καθώς εγκαθίσταται ο διαλογισμός, ο νους γίνεται σιωπηλός, το εγώ θα εξαφανιστεί. Θα υπάρχεις, αλλά δεν θα υπάρχει αίσθηση τού ΄΄εγώ.΄΄ Τότε οι πόρτες είναι ανοικτές. Περίμενε με προσμονή γεμάτη αγάπη, με καλωσόρισμα μέσα στην καρδιά σου για την μεγάλη εκείνη στιγμή, τη μεγαλύτερη στιγμή στη ζωή καθενός, τη φώτιση.

Έρχεται... σίγουρα έρχεται. Δεν καθυστέρησε ποτέ ούτε στιγμή. Μόλις είσαι σωστά συντονισμένος, ξαφνικά εκρήγνυται μέσα σου, σε μεταμορφώνει. Πεθαίνει ο παλιός άνθρωπος και ο καινούργιος άνθρωπος έχει φθάσει.

Ο Καθιστός Ταύρος, o μεγάλος αρχηγός είχε δυσκοιλιότητα εδώ και πολλούς μήνες. Έστειλε λοιπόν την πιο αγαπημένη του γυναίκα στο γιατρό για βοήθεια. Ο γιατρός έδωσε στην κοπέλα τρία χάπια και της είπε να τα δώσει στον αρχηγό και μετά να τον ενημερώσει το επόμενο πρωί.
Το άλλο πρωί ξαναήρθε η γυναίκα με το μήνυμα, ΄΄Μεγάλος αρχηγός όχι κακά.΄΄ Της είπε λοιπόν ο γιατρός να διπλασιάσει τη δόση.
Την επόμενη μέρα, ξαναήρθε με το μήνυμα, ΄΄Μεγάλος αρχηγός όχι κακά.΄΄Της είπε λοιπόν πάλι να διπλασιάσει τη δόση.
Ξαναήρθε πάλι με το ίδιο μήνυμα. Αυτό συνεχίστηκε για μια εβδομάδα και τελικά ο γιατρός είπε στο κορίτσι να δώσει στον Καθιστό Ταύρο όλο το κουτί.
Το επόμενο πρωί, γύρισε πίσω με πολύ θλιμμένη όψη. ΄΄Τι συμβαίνει, μικρή μου;΄΄ ρώτησε ο γιατρός. Η μικρόσωμη γυναίκα τον κοίταξε με δάκρυα στα μάτια και είπε, ΄΄Μεγάλο κακά, όχι πια αρχηγό.΄΄

Κάποια μέρα θα σου συμβεί και η στιγμή εκείνη θα είναι μεγάλη. Αυτό ακριβώς ονομάζω σωστή στιγμή.
 

Osho: The New Dawn, Ομιλία 16

 

Για να συνεχίσεις την ανάγνωση στα αγγλικά, κάνε κλικ εδώ

<< Πίσω