Υπάρχει κάποια στιγμή που πρέπει να χρησιμοποιούμε τον νου;
Απέναντι στην κοινωνία, χρησιμοποίησε τον νου. Ο νους είναι το τέλειο μέσο για να σε διατηρήσει ανεξάρτητο, για να σε διατηρήσει σε εγρήγορση. Είναι καλός μαχητής, αλλά δεν έχει αγάπη. Όταν λοιπόν είναι ανάγκη να πολεμήσεις, όταν είναι ανάγκη να υπερασπίσεις την ελευθερία σου, τον νου να χρησιμοποιήσεις΄ η καρδιά δεν θα είναι χρήσιμη. Η καρδιά δεν ξέρει κανένα τρόπο να πολεμάει.
Είναι όμως τελείως διαφορετικό το πλαίσιο και ονομάζω συνειδητό τον άνθρωπο εκείνο που ξέρει να χρησιμοποιεί τις ικανότητές του στο σωστό τους πλαίσιο και που δεν μπερδεύεται. Τα μάτια είναι για να βλέπουμε, δεν μπορείς να ακούσεις με αυτά. Και τα αυτιά είναι για να ακούμε, δεν μπορείς να βλέπεις με αυτά. Να τα χρησιμοποιείς λοιπόν όποτε υπάρχει ανάγκη και να μην τους επιτρέπεις να εμποδίζουν το ένα το άλλο.
Ο νους είναι ένα όμορφο όργανο. Πρέπει να το οξύνεις, αλλά να θυμάσαι τα όριά του. Θα πρέπει να παραμείνει ένας υπηρέτης τής καρδιάς. Μόλις γίνεται αφέντης, η καρδιά πεθαίνει. Η καρδιά δεν μπορεί να υπάρξει μέσα στη σκλαβιά.
Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά αντίφαση σε ό,τι είπα, απλώς υπάρχουν δυο διαφορετικά πλαίσια. Και η συνειδητότητά σου είναι κάτι διαφορετικό και από τα δύο, έτσι λοιπόν ο συνειδητός άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιεί την καρδιά του όποτε χρειάζεται, μπορεί να χρησιμοποιεί τον νου του όποτε χρειάζεται και μπορεί να τα σωπαίνει και τα δύο όποτε θέλει να είναι απόλυτα στην κατάσταση τής νιρβάνα, όπου ούτε ο νους χρειάζεται ούτε η καρδιά. Όταν θέλει να είναι απλώς ο εαυτός του, δεν χρειάζεται κανένα από τα δύο.
Αν είσαι κύριος των οργάνων σου, δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν έχεις ένα φλάουτο και σου ζητήσω, ΄΄Μπορείς να σταματήσεις να παίζεις για λίγα λεπτά; Θέλω να σου μιλήσω,΄΄ κι εσύ λες, ΄΄Δεν μπορώ΄ δεν σταματάει το φλάουτο,΄΄ τι να σκεφτούμε τότε για σένα; Θα είσαι τρελός. Δεν σταματάει το φλάουτο; Ώστε λοιπόν δεν παίζεις εσύ το φλάουτο, το φλάουτο παίζει εσένα. Όταν θέλεις να σταματήσεις τον νου, πες του απλώς, ΄΄Σταμάτα,΄΄ και θα πρέπει να σταματήσει. Αν κινείται έστω και λίγο, σημαίνει πως κάτι πρέπει να γίνει επειγόντως. Είναι επικίνδυνο αυτό: ο υπηρέτης προσπαθεί να γίνει αφέντης. Ο υπηρέτης θα πρέπει να είναι υπηρέτης και ο αφέντης θα πρέπει να είναι αφέντης. Και πέρα και από τους δυο βρίσκεται η ύπαρξή σου, η οποία δεν είναι ούτε υπηρέτης ούτε αφέντης, η οποία απλώς είναι. Η κατάσταση αυτή τού ΄΄είναι΄΄ αποτελεί τον στόχο όλων των διαλογισμών.
Osho: The Path of the Mystic, Ομιλία 37